hellasfm

hellasfm

Tuesday, 30 September 2025

Πολιτική της κυβέρνησης μας είναι πάντα το μερίδιο της καλής πορείας της οικονομίας να επιστρέφει στην κοινωνία, τόνισε ο πρωθυπουργός

«Στις επαφές που είχα και με ξένους ηγέτες και με επενδυτές, αλλά και στην ομιλία την οποία είχα την ευκαιρία να κάνω, νομίζω ότι εκπέμψαμε το μήνυμα της ισχυρής Ελλάδος. Πράγματι, η χώρα μας δεν είναι πια ένα κράτος το οποίο ζητά στήριξη, αλλά που την παρέχει. Kαι αν άλλοτε αποτελούσε οικονομικό κίνδυνο, σήμερα είναι ένα παράδειγμα προόδου, κάτι το οποίο νομίζω ότι αξίζει να τονιστεί, σε αντίθεση με το πραγματικό «αμόκ» παραπληροφόρησης το οποίο συνάντησα επιστρέφοντας στην Αθήνα, γιατί μέχρι και η φωτογραφία μου με τον Πρόεδρο Trump διάβασα ότι ήταν ψεύτικη, όταν αυτή δημοσιεύτηκε επίσημα από το πρωτόκολλο του Λευκού Οίκου. Κι όλα αυτά όταν συμβαίνουν πολύ σοβαρές εξελίξεις, όπως η προοπτική ειρήνευσης στη Γάζα. Θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου για τις χθεσινές εξαγγελίες οι οποίες έγιναν στον Λευκό Οίκο και να εκφράσω την ευχή μου ότι το σχέδιο αυτό, το οποίο φαίνεται ότι είναι καλά επεξεργασμένο, θα γίνει αποδεκτό από τη Χαμάς, έτσι ώστε να προχωρήσουμε σε άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων, στην άμεση κατάπαυση όλων των εχθροπραξιών και στην αποκατάσταση της ανθρωπιστικής βοήθειας, σε δεύτερο χρόνο στη δημιουργία ενός καινούργιου σχήματος διακυβέρνησης της Λωρίδας της Γάζας. Και βέβαια, κρατώντας πάντα ζωντανή -και αυτή είναι η επίσημη διαχρονική θέση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής- την προοπτική δημιουργίας δύο κρατών στην περιοχή, κάτι το οποίο θα αποτελέσει και τον μόνο τρόπο για να λυθεί οριστικά αυτή η κρίση, η οποία κρατάει τώρα πολλές δεκαετίες και προφανώς επηρεάζει και την πατρίδα μας, καθώς είμαστε στην ευρύτερη γειτονιά της Ανατολικής Μεσογείου» τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην εισαγωγική του τοποθέτηση στο υπουργικό συμβούλιο.

 

«Αναφερόμενος, λοιπόν, και πάλι στα δικά μας, θα έλεγα ότι αυτή η μάχη για την αλήθεια γίνεται ένα μέτωπο το οποίο διατρέχει όλα τα πεδία της επικαιρότητας: από την υπόθεση των Τεμπών ή του ΟΠΕΚΕΠΕ, από τα fake news τα οποία βλέπουμε διαρκώς, μέχρι και στον τομέα της υγείας, μέχρι δυστυχώς και την εθνική εξωτερική και αμυντική πολιτική. Γι' αυτό και οι δικές μας απαντήσεις θα πρέπει να είναι παντού άμεσες και τεκμηριωμένες. 'Αλλωστε, τώρα όσο ποτέ, ο ρεαλισμός γίνεται συντελεστής σταθερότητας και ομαλότητας» πρόσθεσε.

https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-768x489.jpg 768w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-1052x670.jpg 1052w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-260x165.jpg 260w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-520x330.jpg 520w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2.jpg 1390w" data-lazy-sizes="(max-width: 780px) 100vw, 780px" data-lazy-src="/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-780x497.jpg?x35736" sizes="(max-width: 780px) 100vw, 780px" srcset="https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-780x497.jpg 780w, /https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-768x489.jpg 768w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-1052x670.jpg 1052w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-260x165.jpg 260w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2-520x330.jpg 520w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko2.jpg 1390w" data-was-processed="true" style="box-sizing: border-box; max-width: 100%; display: inline-block; vertical-align: middle; height: auto;" />

Στη συνέχεια αναφερόμενος στα θέματα που θα συζητηθούν στο υπουργικό συμβούλιο μίλησε για την φορολογική μεταρρύθμιση που ανακοίνωσε στη ΔΕΘ και υπογράμμισε το όφελος για τους πολίτες λέγοντας «υπενθυμίζω ότι παραπάνω από τέσσερα εκατομμύρια Έλληνες μισθωτοί, συνταξιούχοι, επαγγελματίες, αγρότες θα δουν το εισόδημά τους να ενισχύεται μέσω μιας τολμηρής, μηνιαίας ελάφρυνσης. Το ίδιο θα συμβεί συμπληρωματικά και σε 150.000 ενστόλους μέσω του νέου μισθολογίου τους.

Θέλω να σταθώ ιδιαίτερα στην παρέμβαση την οποία κάνουμε για τη νέα γενιά, μια παρέμβαση πραγματικά πρωτοποριακή: κανείς νέος έως 25 ετών με εισόδημα κάτω από 20.000 ευρώ δεν θα πληρώνει φόρο εισοδήματος, ενώ για τους νέους μεταξύ 25 και 30 ο φορολογικός συντελεστής μειώνεται από το 22% στο 9%.

Θα επέμεινα, από το να μιλάμε με γενικούς αφαιρετικούς δείκτες, να εστιάζουμε πάντα στα συγκεκριμένα παραδείγματα, τα οποία πράγματι είναι πολύ εντυπωσιακά, αν τα δει κανείς. Ένας νεαρός πωλητής, για παράδειγμα, με καθαρή μηνιαία αμοιβή 980 ευρώ θα κερδίζει επιπλέον 1.072 ευρώ τον χρόνο: παραπάνω από έναν μισθό.

https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-768x489.jpg 768w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-1052x670.jpg 1052w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-260x165.jpg 260w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-520x330.jpg 520w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1.jpg 1390w" data-lazy-sizes="(max-width: 780px) 100vw, 780px" data-lazy-src="/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-780x497.jpg?x35736" sizes="(max-width: 780px) 100vw, 780px" srcset="https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-780x497.jpg 780w, /https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-768x489.jpg 768w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-1052x670.jpg 1052w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-260x165.jpg 260w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1-520x330.jpg 520w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko1.jpg 1390w" data-was-processed="true" style="box-sizing: border-box; max-width: 100%; display: inline-block; vertical-align: middle; height: auto;" />

Μια 25χρονη υπάλληλος με μισθό 1.260 ευρώ και με ένα παιδί θα έχει όφελος 1.429 ευρώ. Πάρτε έναν πολύτεκνο, ένα στέλεχος διοίκησης με μισθό 2.000 ευρώ, τέσσερα παιδιά, θα κερδίζει παραπάνω από 2.300 ευρώ ετησίως.

Και, βέβαια, εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι απαλλάσσονται εντός διετίας από τον «βραχνά» της προσωπικής διαφοράς. Μικροϊδιοκτήτες θα δουν όφελος, καθώς η φορολογική επιβάρυνση στα ενοίκια θα μειωθεί με την εισαγωγή νέου φορολογικού κλιμακίου, 25%».

«Ο ΕΝΦΙΑ, όπως έχουμε πει, εντός διετίας θα μηδενιστεί σε 12.720 χωριά και κωμοπόλεις σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Ο ΦΠΑ θα μειωθεί σε δεκάδες ακριτικά νησιά. Όλα αυτά πια θα παρουσιαστούν σήμερα στο Υπουργικό Συμβούλιο και επίσημα, θα γίνουν εντός των επόμενων εβδομάδων νόμος του κράτους.

Πρόκειται, όπως έχουμε πει, για μία παρέμβαση που μαζί με τις μόνιμες αυξήσεις στους μισθούς και στις συντάξεις συγκροτούν ένα σημαντικό «ανάχωμα» στο κύμα της ακρίβειας. Ταυτόχρονα, όμως, δηλώνουν και τη συνειδητή επιλογή της κυβέρνησης να στηριχθεί η νέα γενιά, η οικογένεια αλλά και η ελληνική περιφέρεια, όχι με έκτακτα επιδόματα αλλά με σταθερά, μόνιμα μέτρα που θα ισχύουν και μετά την έξαρση των όποιων ανατιμήσεων» πρόσθεσε υπογραμμίζοντας ότι η πολιτική της κυβέρνησης είναι πάντα το μερίδιο της καλής πορείας της οικονομίας να επιστρέφει στην κοινωνία.

«Όμως, οι επιλογές αυτές είναι και αποτέλεσμα τολμηρών μεταρρυθμίσεων που έγιναν τα τελευταία χρόνια, με σημαντικότερη την παρέμβαση την οποία έχουμε κάνει διαχρονικά για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Και θέλω να τονίσω ότι αυτό είναι κάτι το οποίο και σε όλες τις συναντήσεις με διεθνείς επενδυτές μάς αναγνωρίζεται, μας πιστώνεται και μας διαχωρίζει από τη μεγάλη πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών, πολλές από αυτές ισχυρές χώρες, οι οποίες αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε κατάσταση δημοσιονομικής ανισορροπίας. Αυτό δεν συμβαίνει στην Ελλάδα και η κυβέρνησή μας δεν πρόκειται να επιτρέψει να ξανασυμβεί ποτέ» είπε ο πρωθυπουργός.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες, όπως είπε, φαίνεται ότι και για τον επόμενο μήνα, ελπίζουμε ότι θα είναι σταθερές και ενδεχομένως και μειούμενες.

«Αν έπρεπε να κάνω και μία συνολική αναφορά στις τιμές της ενέργειας, πια, μετά από μία περίοδο πολύ έντονων διακυμάνσεων, όπου θέλω να θυμίσω ότι ο ελληνικός κρατικός προϋπολογισμός στήριξε τα νοικοκυριά απέναντι στις ακραίες εξάρσεις των τιμών ενέργειας, φαίνεται ότι σταθερά επιστρέφουμε σε μία κανονικότητα, η οποία από τη μία δεν απαιτεί πρόσθετη στήριξη από τον κρατικό προϋπολογισμό και από την άλλη διαμορφώνει τιμές ενέργειας που ελπίζουμε ότι θα παραμείνουν σε προσιτά επίπεδα για καταναλωτές, για νοικοκυριά, για τις επιχειρήσεις. Ειδικά για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις πιστεύω ότι σύντομα θα είμαστε σε θέση να κάνουμε κάποιες πιο συγκεκριμένες εξαγγελίες» είπε.

https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-768x489.jpg 768w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-1052x670.jpg 1052w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-260x165.jpg 260w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-520x330.jpg 520w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4.jpg 1390w" data-lazy-sizes="(max-width: 780px) 100vw, 780px" data-lazy-src="/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-780x497.jpg?x35736" sizes="(max-width: 780px) 100vw, 780px" srcset="https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-780x497.jpg 780w, /https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-768x489.jpg 768w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-1052x670.jpg 1052w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-260x165.jpg 260w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4-520x330.jpg 520w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko4.jpg 1390w" data-was-processed="true" style="box-sizing: border-box; max-width: 100%; display: inline-block; vertical-align: middle; height: auto;" />

Για το ζήτημα των προσλήψεων που θα εγκρίνει το υπουργικό ο πρωθυπουργός είπε: «τις προσπάθειες βελτίωσης της καθημερινότητας συμπληρώνουν και οι προσλήψεις, σχεδόν 20.000, που θα εγκρίνουμε για το 2026. Θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου -θα τα πει και ο Υπουργός στη συνέχεια-, γιατί πια έχουμε καταφέρει και έχουμε επιταχύνει τη διαδικασία των προσλήψεων, έτσι ώστε να μην κυνηγάμε συνέχεια την ουρά μας. Έχουμε περισσότερους γιατρούς, νοσηλευτές του ΕΣΥ, νέους πυροσβέστες, στελέχη που θα ενταχθούν στις Ένοπλες Δυνάμεις, στα Σώματα Ασφαλείας. Θα μας παρουσιαστεί από τους αρμόδιους Υπουργούς ο προγραμματισμός. Απλά αξίζει να δούμε τη μεγάλη εικόνα: την τελευταία εξαετία έχουμε προσθέσει 140.000 μόνιμους δημόσιους υπαλλήλους, με μισές από αυτές τις θέσεις να καλύπτουν ανάγκες στην υγεία και την παιδεία. Οι αριθμοί αυτοί αποτυπώνουν, πρώτα και πάνω απ' όλα, τις κοινωνικές μας προτεραιότητες, πολύ περισσότερο όταν πια έχουμε δρομολογήσει και ένα πλαίσιο πρόσθετων αμοιβών, μπόνους παραγωγικότητας για τους δημόσιους υπαλλήλους, σε αυτούς που επιτυγχάνουν τους στόχους των υπηρεσιών τους. Θα αυξήσουμε, θα διπλασιάσουμε τον σχετικό προϋπολογισμό για το 2026, θα αυξήσουμε τους δικαιούχους του μπόνους παραγωγικότητας σημαντικά. Και βέβαια, για πρώτη φορά στον κύκλο αυτών των αμοιβών εντάσσονται και οι υπάλληλοι Δήμων και Περιφερειών, και ασφαλώς θα έχουν συμβάλει στην επίτευξη των στόχων που θα έχουν τεθεί και βέβαια σε άμεση συνάρτηση και με την προσωπική τους αξιολόγηση».

Επιπλέον αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες του υπουργείου 'Αμυνας για τη μισθολογική αναβάθμιση και την αναδιάρθρωση του πλαισίου εξέλιξης των Ενόπλων Δυνάμεων, για την ποιοτική ανάταξη των στρατιωτικών σχολών και της θητείας.

«Είναι σημαντικές, είναι τολμηρές αλλαγές, ενδεχομένως να προκαλέσουν και κάποιες αντιδράσεις, θεωρώ όμως ότι κινούνται απολύτως στη σωστή κατεύθυνση. Είναι αλλαγές που ανασυντάσσουν την αμυντική μας λειτουργία στο επίπεδο του έμψυχου υλικού, ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας, που καθιστούν όμως και αυστηρότερες τις προϋποθέσεις αναβολών, απαλλαγών και μεταθέσεων, αίροντας πολλές παλιές στρεβλώσεις. Και βέβαια, στόχος μας είναι και οι νεοσύλλεκτοί μας να λαμβάνουν πραγματική εκπαίδευση, η θητεία να γίνεται προσόν αντί για χαμένος χρόνος. Δεν θα μιλήσουμε σήμερα για τις σημαντικές πρωτοβουλίες στον τομέα των εξοπλισμών. Θα αναφέρω μόνο ότι την Πέμπτη, αν δεν κάνω λάθος, θα συζητήσουμε στη Βουλή την προμήθεια της τέταρτης φρεγάτας Belharra, σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό των προηγούμενων τριών. Είμαστε σε συζητήσεις, όπως έχετε ενημερωθεί, και με την Ιταλία για την πιθανή απόκτηση 2+2 ακόμα φρεγατών -που βρίσκονται σε εξαιρετικά καλή κατάσταση- από τους γείτονές μας» είπε.

«Όλα αυτά, νομίζω, συνιστούν την καλύτερη έμπρακτη απάντηση ότι προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η ουσιαστική, ποιοτική αναβάθμιση των Ενόπλων Δυνάμεων σε όλα τα πεδία. Αυτό είναι κάτι το οποίο τεκμαίρεται πια από όλα τα δεδομένα και κάτι το οποίο νομίζω ότι αξίζει να αναδεικνύεται από όλους μας, σε πείσμα όσων θέλουν να παρουσιάζουν μία διαφορετική εικόνα για το πόσο ισχυρή πραγματικά είναι η πατρίδα μας» πρόσθεσε.

Για το νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης για τη νόμιμη μετανάστευση ο πρωθυπουργός ανέφερε: «Θα έλεγα ότι είναι η άλλη όψη της αυστηρής μας πολιτικής για τις παράνομες εισόδους στη χώρα. Απλοποιούμε πολλές διαδικασίες για την υποδοχή εργαζόμενων από άλλα κράτη, σε τομείς όπως η αγροτική παραγωγή αλλά και η τεχνολογία, θεσπίζοντας καινούργια εργαλεία όπως η tech visa, για να μπορούμε να προσελκύσουμε στη χώρα μας εργαζόμενους οι οποίοι θα επιλέξουν να εργάζονται από την πατρίδα μας.

Σε κάθε περίπτωση, όπως έχουμε πει πολλές φορές, η άλλη όψη μιας πολύ αυστηρής πολιτικής ως προς την παράνομη μετανάστευση είναι να καθορίζουμε εμείς οι ίδιοι, με τους δικούς μας όρους, ποιοι θα εισέρχονται και θα εργάζονται νόμιμα στη χώρα μας. Και νομίζω ότι αυτό υπηρετεί το νομοσχέδιο το οποίο θα συζητήσουμε σήμερα».

https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-768x489.jpg 768w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-1052x670.jpg 1052w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-260x165.jpg 260w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-520x330.jpg 520w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5.jpg 1390w" data-lazy-sizes="(max-width: 780px) 100vw, 780px" data-lazy-src="/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-780x497.jpg?x35736" sizes="(max-width: 780px) 100vw, 780px" srcset="https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-780x497.jpg 780w, /https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-768x489.jpg 768w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-1052x670.jpg 1052w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-260x165.jpg 260w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5-520x330.jpg 520w, https://www.news.gr/wp-content/uploads/images/2025/09/30/up/upourgiko5.jpg 1390w" data-was-processed="true" style="box-sizing: border-box; max-width: 100%; display: inline-block; vertical-align: middle; height: auto;" />

Κλείνοντας ο πρωθυπουργός ανέφερε: «Δύο σχόλια, πάντως, θα συγκρατούσα απ' αυτήν: πρώτον, ότι τα θέματα τα οποία θα συζητήσουμε αποδεικνύουν τον σαφή προσανατολισμό της κυβέρνησής μας στο πλευρό και της κοινωνίας αλλά και της πατρίδας. Και δεύτερον, ότι οι δικές μας απαντήσεις σε αυτή τη διαρκώς εντεινόμενη ψευδολογία της αντιπολίτευσης θα είναι πρώτα και πάνω απ' όλα το έργο μας, το οποίο κάνει πράξη το πρόγραμμά μας.

Και νομίζω ότι καλό είναι να τα συγκρατήσουμε αυτά τα δύο δεδομένα, καθώς η συγκυρία, δυστυχώς, γίνεται ολοένα και πιο τοξική και η επιφυλακή μας θα πρέπει να είναι διαρκής, από τη μία διαψεύδοντας άμεσα τα fake news που αποδεδειγμένα πλέον διασπείρονται με μεγάλη ταχύτητα στην κοινή γνώμη και από την άλλη αναδεικνύοντας με επιμονή τη δική μας προσπάθεια, η οποία έχει ακόμα να αποδώσει περισσότερα και καλύτερα σε όλους».

«Είναι ο δύσκολος δρόμος, αλλά είναι ο μονόδρομος της προόδου. Καλούμαστε να τον βαδίσουμε έχοντας εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας και πειθώ προς τους συμπολίτες μας. Ας μην μας παρασύρουν οι εντυπώσεις. Οι Έλληνες που ακούνε και σκέφτονται είναι τελικά πολύ περισσότεροι από αυτούς που ξέρουν μόνο να φωνάζουν. Και οι πρώτοι περιμένουν πολλά από εμάς και μόνο από εμάς» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.

Tuesday, 30 September 2025
Συμπληρώνονται 103 χρόνια από την «Ανακωχή των Μουδανιών» και την εγκατάλειψη της Ανατολικής Θράκης από τον ελληνικό πληθυσμό της, στις 30 Σεπτεμβρίου του 1922. Μετά τη μικρασιατική καταστροφή , ακολούθησε η «θρακική καταστροφή», που σήμανε την απομάκρυνση των Ελλήνων από περιοχές όπου κατοικούσαν για αιώνες οι πρόγονοί τους…

Μετά τη μικρασιατική καταστροφή και συγκεκριμένα στις 11 Σεπτεμβρίου 1922, ξέσπασε Κίνημα του Στρατού και του Ναυτικού στη Χίο και τη Λέσβο και σχηματίστηκε Επαναστατική Επιτροπή με επικεφαλής τους Νικόλαο Πλαστήρα, Στυλιανό Γονατά και Δημήτριο Φωκά.

 
Στις 28 Αυγούστου 1922, είχε παραιτηθεί η κυβέρνηση του Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη και σχηματίστηκε κυβέρνηση υπό τον Νικόλαο Τριανταφυλλάκο. Εν τω μεταξύ, από τη Χίο και τη Λέσβο όπου ξεκίνησε η Επανάσταση, τα στρατεύματά της έφτασαν στο Λαύριο στις 13 Σεπτεμβρίου 1922. Την επόμενη μέρα ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α’ παραιτήθηκε και αναχώρησε για την Ιταλία. Στις 15 Σεπτεμβρίου, οι κινηματίες μπήκαν στην Αθήνα, όπου και ματαίωσαν την προσπάθεια του αποστρατευμένου υποστράτηγου Θεόδωρου Πάγκαλου να επωφεληθεί από την Επανάσταση και να αναλάβει αυτός την εξουσία.

Σχηματίστηκε πολιτική κυβέρνηση με πρόεδρο τον Σωτήριο Κροκιδά. Την εξουσία όμως κατείχε η Επαναστατική Επιτροπή, επικεφαλής της οποίας ήταν ο Νικόλαος Πλαστήρας. Η διεθνής εκπροσώπηση της Ελλάδας, ανατέθηκε στον Ελευθέριο Βενιζέλο. Στις 10 Σεπτεμβρίου 1922, οι κυβερνήσεις Αγγλίας, Γαλλίας και Ιταλίας, έστειλαν ανακοίνωση στον Κεμάλ με την οποία του ζητούσαν να τους γνωρίσει αν είναι διατεθειμένος να στείλει αντιπρόσωπό του σε διάσκεψη που θα γινόταν στη Βενετία ή αλλού για τη σύναψη οριστικής ειρήνης μεταξύ Ελλάδας ,Τουρκίας και Συμμάχων.

Στη διακοίνωση, που υπογραφόταν από τον Γάλλο πρωθυπουργό και υπουργό εξωτερικών Πουανκαρέ, τον Βρετανό υπουργό εξωτερικών Λόρδο Κόρζον και τον πρεσβευτή της Ιταλίας στο Παρίσι Κόμη Σφόρτσα, αναφερόταν ότι οι Σύμμαχοι είναι θετικά διακείμενοι στην τουρκική αξίωση να της δοθεί η Θράκη ως τον Έβρο. Η απόφαση αυτή των Συμμάχων, φαίνεται ανεξήγητη, ωστόσο ερμηνεύεται από το γεγονός ότι πλέον ήταν σίγουροι για τα κέρδη τους. «Η Μεγάλη Βρετανία στη Μεσοποταμία, το Κουρδιστάν και τα πετρέλαια της Μοσούλης, η Γαλλία στη Συρία και τον Λίβανο και η Ιταλία για την καταστροφή της Ελλάδας» (Δημήτρης Α. Μαυρίδης, «Από την Ιστορία της Θράκης,1875-1925»).

 
Το μέλλον της Ανατολικής Θράκης κρίθηκε στο Παρίσι τον Σεπτέμβριο του 1922. Η απόφαση για την εκκένωσή της, επικυρώθηκε στις 9/9/1922, μετά από θυελλώδεις διαπραγματεύσεις τριών ημερών μεταξύ του Γάλλου πρωθυπουργού και του υπουργού εξωτερικών Πουυανκαρέ και του Βρετανού υπουργού εξωτερικών Λόρδου Κόρζον. Οι παρακλήσεις του Βενιζέλου προς τον Πουανκαρέ, αντιμετωπίστηκαν παγερά από τον Γάλλο.
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!
Το σπίτι όπου υπογράφηκε η ανακωχή των Μουδανιών

 
Παρά την στρατιωτική συντριβή της Ελλάδας στη Μικρά Ασία, ο τουρκικός στρατός, μάλλον ήταν αδύνατο να μπορέσει να περάσει την Προποντίδα και να καταλάβει την Ανατολική Θράκη. Οι Τούρκοι δεν διέθεταν ναυτική δύναμη και τα ελληνικά θωρηκτά μπορούσαν να καταφέρουν πολλά… Αν η χώρα μας δε δεχόταν να εκκενώσει την Ανατολική Θράκη, θα κέρδιζε πολύτιμο χρόνο. Οι Τούρκοι, αν περνούσαν τον Βόσπορο ή τον Ελλήσποντο που κατείχαν με λίγες δυνάμεις οι Βρετανοί, θα ερχόταν σε σύγκρουση μ’ αυτούς, κάτι άκρως ευνοϊκό για τη χώρα μας. Ήδη μάλιστα, στον στρατό του Κεμάλ, είχαν παρουσιαστεί σημάδια αποδιοργάνωσης… Αν και νικητές, ιδιαίτερα καταπονημένοι και χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ευρωπαϊκή ακτή, πολλοί στρατιώτες προερχόμενοι από τα βάθη της Ανατολίας, είχαν αρχίσει να λιποτακτούν. Προβλήματα παρουσιάστηκαν επίσης και στα ανατολικά σύνορα της Τουρκίας. Παράλληλα ο επερχόμενος χειμώνας, θα έκανε αδύνατες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ανατολική Θράκη και ο ελληνικός στρατός θα μπορούσε να ανασυνταχθεί, κάτι που έγινε.
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!

Στις 19/9/1922, σε συνομιλία του με τον λόρδο Κόρζον, ο Ελευθέριος Βενιζέλος αρνήθηκε την αποχώρηση του ελληνικού στρατού από την Ανατολική Θράκη πριν τη Διάσκεψη της Ειρήνης, καθώς αν γινόταν κάτι τέτοιο, δε θα υπήρχε τίποτα για διαπραγμάτευση. Όπως είπε ο Κόρζον, η νύξη και μόνο για εκκένωση της Ανατολικής Θράκης, έκανε τον Βενιζέλο να χάσει τη συνηθισμένη ψυχραιμία του. Όμως, τρεις μόνο μέρες αργότερα, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ανακοίνωσε στον Κόρζον ότι συνέστησε στην ελληνική κυβέρνηση να δεχθεί αμέσως την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης. Τι μεσολάβησε, δε γνωρίζουμε και, πιθανότατα δε θα μάθουμε ποτέ…
 
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!
Θράκες πρόσφυγες

Στις 20 Σεπτεμβρίου 1922, ο Βενιζέλος έστειλε τηλεγράφημα στους ηγέτες της Επανάστασης .
«Η επελθούσα εν Ελλάδι μεταβολή πρέπει να γνωρίζει ότι επήλθον ήδη καταστροφαὶ αίτινες είναι ανεπανόρθωτοι. Μεταξύ των συντελεσθεισών καταστροφών περιλαμβάνονται πλην της Βορείου Ηπείρου και η Δυτική Μικρά Ασία και η Ανατολική Θράκη , εφ’ όσον αι τρεις μεγάλαι και πρώην σύμμαχοι ημών Δυνάμεις απεφάσισαν την απόδοσιν ταύτης εις την Τουρκίαν , ουδείς δε εχέφρων πολίτης δύναται να διανοηθεί την συνέχειαν του πολέμου με την Τουρκίαν εν πλήρει ημών διπλωματική και στρατιωτική απομόνωση». Σχετικά με την Ανατολική Θράκη έγραψε τα εξής :

Αν η κυβέρνηση επέμενε να κρατήσει την Ανατολική Θράκη παρά την αντίθετη άποψη των «συμμάχων», «αι θερμαὶ ευχαὶ μου θα συνοδεύσουν τον αγώνα τούτον του Έθνους , αλλὰ ευρίσκομαι εν τοιαύτῃ περιπτώσει , εις την θλιβεράν ανάγκην, να αρνηθώ την αποδοχήν της τιμητικής εντολής , όπως αντιπροσωπεύσω την χώραν εις το εξωτερικόν».

Η διάσκεψη για το μέλλον της Ανατολικής Θράκης, αποφασίστηκε τελικά να γίνει στα Μουδανιά (σημ. Mudanya), πόλης της Μικράς Ασίας στη Βιθυνία, επίνειο της Προύσας. Ξεκίνησε στις 20/9/1922, χωρίς τη συμμετοχή της ελληνικής πλευράς! Όπως είπε ο Ισμέτ πασάς (μετέπειτα Ισμέτ Ινονού) στον Σ. Μαρκεζίνη το 1972, βασικό αντικείμενο της διάσκεψης θα ήταν «η γραμμή» μέχρι την οποία θα αποσύρονταν οι Έλληνες. Ο Ινονού είπε στους «συμμάχους»: «Ας φθάσουμε σε ένα αποτέλεσμα και οι Έλληνες θα υποχρεωθούν να το δεχθούν» (Σ.Μαρκεζίνης, «Πολιτική Ιστορία της Σύγχρονου Ελλάδος»)
Οι Γάλλοι και οι Ιταλοί, φέρονταν σαν σύμμαχοι των Τούρκων, ενώ οι Βρετανοί, απηυδισμένοι και κουρασμένοι ήταν οι μόνοι που έδειχναν κατανόηση για τις ελληνικές θέσεις. Όπως γράφει ο Σπύρος Μαρκεζίνης : «Οι Έλληνες παρέμειναν βωβοί θεατές και οι Τούρκοι ήγειραν συνεχώς και νέες αξιώσεις»

Ο Κεμάλ, πρόβαλε την εξωφρενική απαίτηση, να μη φτάσει στα Μουδανιά η ελληνική αντιπροσωπεία με ελληνικό πλοίο ! Οι Γάλλοι και οι Ιταλοί, όχι μόνο δέχτηκαν την αξίωσή του, αλλά πίεσαν και τους μάλλον διστακτικούς, Βρετανούς να κάνουν το ίδιο!

Η ελληνική αντιπροσωπεία στα Μουδανιά απαρτιζόταν από τους : Αλέξανδρο Μαζαράκη Αινιάν (Υποστράτηγος), Παύλος Οικονόμου Γκούρα (ακόλουθος του Υπουργείου Εξωτερικών), Αλέξανδρο Μελά (έφεδρος λοχαγός), Φιλώτα Χατζηλάζαρο, Κώστα Αθάνατο (δημοσιογράφο λογοτέχνη , το πραγματικό ονοματεπώνυμο του οποίου ήταν Κωνσταντίνος Καραμούζης και τον συνταγματάρχη Πτολεμαίο Σαρηγιάννη, πρώην υπαρχηγό του Επιτελείου στη Μικρά Ασία.

Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!
O Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν


Όλοι αυτοί επιβιβάσθηκαν στο πλοίο «Σφενδόνη», μαζί με τον Νικόλαο Πλαστήρα, ο οποίος δεν συμμετείχε ενεργά στις διαβουλεύσεις αλλά τις παρακολουθούσε. «εκ του σύνεγγυς» (κατά τον Στυλιανό Γονατά). Στη Ραιδεστό, το σκάφος σταμάτησε , για ανθράκευση. Οι Βρετανοί, δόλια κινούμενοι, προσφέρθηκαν να μεταφέρουν την ελληνική αντιπροσωπεία στα Μουδανιά με ένα ταχύ αντιτορπιλικό, ικανοποιώντας έτσι το αίτημα του Κεμάλ, ενώ η ελληνική αντιπροσωπεία είχε πλήρη άγνοια.
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!

Δυστυχώς, η άγνοια της ελληνικής αντιπροσωπείας, δεν περιοριζόταν εκεί. Η επαναστατική κυβέρνηση, έχοντας και το άγχος της διεθνούς αναγνώρισης, θεώρησε θετική την πρόσκληση στα Μουδανιά. Είχε δε την εντύπωση, ότι εκεί θα συζητούνταν απλά οι όροι της ανακωχής των εχθροπραξιών.

Ο Υποστράτηγος Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν, είχε λάβει έγγραφο διορισμού του, στο οποίο αναφερόταν ρητά ότι αποκλειόταν οποιαδήποτε δέσμευση για μη ενίσχυση του στρατού στην Ανατολική Θράκη και ακόμα γραφόταν επί λέξει : «…πλήρης εκκένωσις της Ανατολικής Θράκης μέχρι του ποταμού Έβρου αποκλείεται απολύτως» (Αυτό αναφέρει ο ίδιος ο Μαζαράκης Αινιάν). Στην περιοχή υπήρχαν 45.000 άνδρες περίπου (5 μεραρχίες) και αρκετά ισχυρή δύναμη Πυροβολικού.

Ο Ν. Πλαστήρας, πήγε αυτοπροσώπως στην περιοχή και διαβεβαίωσε τους κατοίκους ότι «η Θράκη δια την Ελλάδα θεωρείται η ζωή αυτής» (25/9/1922 με το παλιό ημερολόγιο)(Δρ. Ιωάννης Παπαφλωράτος « Η Ιστορία του Ελληνικού Στρατού (1833-1949), τόμος Ι, σελ. 769). Επίσης, ο ηγέτης του κινήματος, δήλωσε τα εξής : « Η Θράκη αποτελεί την ψυχήν της Ελλάδος. Ο δε στρατός ανασυγκροτούμενος θα αποτελέσει το προπύργιον της Θράκης… Θαρρείτε εφ’όσον η επανάστασις αγρυπνεί και το ζήτημά σας διαχειρίζεται ο μέγιστος των πολιτικών (ενν. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος). Η επανάστασις… δηλώνει ότι ως πρώτιστον και αντικειμενικόν σκοπό έχει, δι’ αμειλίκτου εφαρμογής των νόμων, να επαναφέρει το κράτος εις την οδόν της τιμής και του καθήκοντος και να διοργανώσει στρατόν αντάξιον των περιστάσεων προς σωτηρίαν της Θράκης… πρέπει να ελπίζουν πάντες ότι δε θα δοκιμάσει δουλείαν η Θράκη, διότι η χριστιανική Ευρώπη(sic) δε θα ανεχθεί τούτο και διότι την διακυβέρνησιν της χώρας ανέλαβον ηθικότερα στοιχεία, τη δε διαχείρισιν του θρακικού ζητήματος ο μεγαλύτερος πολιτικός νους… Η Θράκη δια την Ελλάδα θεωρείται η ζωή αυτής …»
(Εφημερίδα «Ελεύθερον Βήμα» 26/9/1922, σελ. 1)

Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!
Ο Νικόλαος Πλαστήρας


Ωστόσο, τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν ευνοϊκά για τη χώρα μας… κατά την Τρίτη ημέρα της διάσκεψης, οι Έλληνες αντιπρόσωποι ενημερώθηκαν για το συμφωνημένο κείμενο, με βάση το οποίο οι ελληνικές δυνάμεις πρέπει να εγκαταλείψουν άμεσα την Ανατολική Θράκη. Μόνο οι λεπτομέρειες θα μπορούσαν να συζητηθούν.
Όπως είναι φυσικό, η ελληνική αντιπροσωπεία αντέδρασε έντονα, γεγονός που εξόργισε τον Γάλλο αντιπρόσωπο στα Μουδανιά Charpy. Κάποιοι μάλιστα τον χαρακτήρισαν «άθλιο», για την όλη συμπεριφορά του στα Μουδανιά. Ο Ιταλός αντιπρόσωπος, ήταν πιο μετριοπαθής από τον Γάλλο, αν και συμφωνούσε σε γενικές γραμμές μαζί του. Αντίθετα, η βρετανική πλευρά, φαινόταν φιλικά διακείμενη προς την Ελλάδα.
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!

Η ελληνική αντιπροσωπεία, αρνήθηκε τελικά να υπογράψει και προχώρησε στη σύνταξη ενός κειμένου. Δυστυχώς, την ίδια μέρα ο Ε. Βενιζέλος αποδεχόταν τη γραμμή του Έβρου ως συνοριακή, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Στις 25/9/1922 τηλεγράφησε απ’ το Παρίσι «Ανατολική Θράκη απωλέσθη ατυχώς δι’ Ελλάδα» και «ανάγκη Θράκες να εγκαταλείψωσι την γην, ην από τόσων αιώνων κατοικούσιν, αυτοί και πρόγονοί των» .Όπως γράφει χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Α. Μαυρίδης « ήταν ακόμη μία από τις εθνικές εκκαθαρίσεις του 20ου αιώνα, παρ’ όλο που το πρωτόκολλο της ανακωχής των Μουδανιών αφορούσε μόνο την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης από τον ελληνικό στρατό και όχι από τον ελληνικό πληθυσμό».
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος προσπάθησε μάταια να πείσει τους Ευρωπαίους ότι δεν χρειαζόταν η παράδοση της ανατολικής Θράκης στους Τούρκους

Μετά τις εξελίξεις αυτές, δόθηκαν νέες οδηγίες στον Μαζαράκη – Αινιάν. Ωστόσο, αμέσως μετά ακολούθησε νέο τηλεγράφημα από την Αθήνα, με το οποίο ο Έλληνας αξιωματικός, υποχρεωνόταν να δεχθεί σαν σύνορο τη γραμμή της παλιάς Βουλγαροτουρκικής μεθορίου του 1915. Ο Μαζαράκης σχολίασε σκωπτικά τότε ( και αποδείχθηκε αργότερα ότι είχε δίκιο…) πως οι ιθύνοντες του Υπουργείου Εξωτερικών και του Γενικού Επιτελείου, αγνοούσαν ότι η συνθήκη αυτή καθόριζε τη Βουλγαροτουρκική μεθόριο 2 χιλιόμετρα ανατολικά του Έβρου. Με το πρώτο τηλεγράφημα όμως ο Μαζαράκης – Αινιάν λάμβανε τη διαταγή να συναινέσει στην εκκένωση όλης της ανατολικής όχθης του ποταμού και της περιοχής του Κάραγατς.

Ο Πλαστήρας αντιλαμβανόμενος τις δραματικές εξελίξεις , έφυγε αθόρυβα από τα Μουδανιά, προφανώς για να μείνει, κατά το δυνατόν, στο απυρόβλητο. Ο Charpy, ήταν έξαλλος από την άρνηση των Ελλήνων να υπογράψουν όσα είχαν συμφωνηθεί (ερήμην τους…) . Είπε στον Μαζαράκη μάλιστα ότι οι Σύμμαχοι είχαν εμποδίσει τους Τούρκους από το να κυνηγήσουν τους Έλληνες της Θράκης ! Βέβαια το θράσος αυτό πήγαζε και από αχαρακτήριστες δηλώσεις, όπως αυτή του Κονδύλη, ότι « αν οι Τούρκοι έφταναν στη Θράκη, μόνο ο Κορινθιακός Κόλπος θα σταματούσε τους Έλληνες από τη φυγή» (Δρ. Ιωάννης Παπαφλωράτος, «Η Ιστορία του Ελληνικού Στρατού(1833-1949)», Τόμος Ι)

Για τη διάσκεψη των Μουδανιών, είναι χαρακτηριστικό ότι ποτέ Έλληνες και Τούρκοι δε βρέθηκαν να συζητούν στο ίδιο τραπέζι. Καλούνταν εκ περιτροπής στις συνεδριάσεις, οι περισσότερες από τις οποίες έγιναν στο Βρετανικό πολεμικό σκάφος «Iron Duke». Η ελληνική αντιπροσωπεία δεν κατέβηκε ποτέ στην ξηρά!

Τελικά, στις 28 Σεπτεμβρίου 1922 ( 11 Οκτωβρίου με το νέο ημερολόγιο) , υπογράφηκε η σύμβαση από τους Συμμάχους και τους Τούρκους, όχι όμως και από την ελληνική πλευρά, που είχε σαφείς εντολές να δεχθεί μόνο την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από την Ανατολική Θράκη. Οι υπάλληλοι της ελληνικής διοίκησης και οι άντρες της Χωροφυλακής, θα παρέμεναν εκεί. Τα μέλη της ελληνικής αντιπροσωπείας, πήγαν στη Ραιδεστό και από εκεί με το πλοίο «Ασπίς» έφτασαν στο Φάληρο.

Η ελληνική κυβέρνηση (του Σ. Κροκιδά θυμίζουμε), εξέφρασε την ευαρέσκεια της προς τον Μαζαράκη και τα υπόλοιπα μέλη της αντιπροσωπείας μας στα Μουδανιά. Λίγο αργότερα, έγινε σύσκεψη του υπουργικού συμβουλίου και της «Επαναστατικής Επιτροπής». Σ’ αυτήν αποφασίστηκε να γίνουν αποδεκτά τα τετελεσμένα των Μουδανιών και εξουσιοδοτήθηκε ο Έλληνας αρμοστής στην Κωνσταντινούπολη να υπογράψει το Πρωτόκολλο της εκκένωσης της Ανατολικής Θράκης. Έκπληκτος ο Ισμέτ πασάς ( Ινονού) , είπε στον Κεμάλ : «Οι Γιουνάν (Έλληνες) μας χαρίζουν την Ανατολική Θράκη !»
Το ίδιο είπε και 50 χρόνια αργότερα στον Σ. Μαρκεζίνη: « Η Θράκη μας παραδόθηκε χωρίς να ριφθεί ούτε ένας πυροβολισμός» …
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!

Πρόκειται για μια από τις σκοτεινότερες στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Τι ήταν αυτό που έκανε τον Ελευθέριο Βενιζέλο να αλλάξει γνώμη σε 3 μέρες; Γιατί αποφασίστηκε, παρά τα όσα διακήρυττε ο Πλαστήρας, η εγκατάλειψη της Ανατολικής Θράκης; Σε ποιο σοβαρό κράτος, θα υπήρχε (ανεπίτρεπτη) άγνοια για το πού ήταν η μεθόριος δύο γειτονικών κρατών πριν 7 χρόνια;
Αξιοπρεπέστερη και εθνικά ορθή φαίνεται ότι ήταν η στάση της ελληνικής αντιπροσωπείας στα Μουδανιά, κάτι που αναγνώρισαν ο Γάλλος Charpy, υποβολέας (τουλάχιστον) των Τούρκων μαζί με τον Franklin –Bouillon, ο Ιταλός Mombelli και ο Βρετανός Harrington, που ηγούνταν των αντιπροσωπειών των «Συμμάχων».
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!
Θλιβερή επέτειος: Πώς η Ελλάδα παρέδωσε το 1922 την ανατολική Θράκη στους Τούρκους χωρίς να πέσει ούτε μία ντουφεκιά!

«Η ελληνική αντιπροσωπεία διαπιστώνει ότι ουδεμία των υποδείξεων τας οποίας διετύπωσεν εις τα προηγουμένας δηλώσεις της, ελήφθει υπ’ όψιν κατά την σύνταξιν του οριστικού της στρατιωτικής συμφωνίας. Κυρίως επί του θέματος της γραμμής αποχωρήσεως των ελληνικών στρατευμάτων, των οποίων ήδη εδήλωσεν ότι δε δύναται να δεχθεί, δεν έλαβε ικανοποίησιν…»
Με την Ανακωχή των Μουδανιών (Armistice of Mudanya) παραχωρήθηκε στην Τουρκία και το λεγόμενο Τρίγωνο του Κάραγατς, έκτασις με αριθμό 24.500 τ.χλμ., με μεγάλη οικονομική και στρατιωτική σημασία.(Δείτε σχετικά στο άρθρο μας για τη συνεργασία Λένιν-Κεμάλ, στο άρθρο μας στο protothema.gr 9/4/2017.

Επίλογος
Στις 30/9/1922, ο στρατηγός Κ. Νίδερ, εξέδωσε διαταγή για την αποχώρηση του Ελληνικού Στρατού δυτικά του Έβρου. Η αποχώρηση άρχισε στις 2/10/1922 και ολοκληρώθηκε στις 18/10/1922.
Από τις 5/10/1922 ως τις 18/10/1922, περισσότεροι από 250.000 Έλληνες (αλλού αναφέρεται ότι ήταν 400.000, εγκατέλειψαν την, ελληνική, Ανατολική Θράκη σε κλίμα απελπισίας και πανικού. Ανάμεσά τους και Μικρασιάτες, που είχαν εγκατασταθεί προσωρινά εκεί. Οι ελληνικές πολιτικές αρχές, αναχώρησαν ως το τέλος Οκτωβρίου 1922. Τελευταίοι έφυγαν οι κάτοικοι της Χερσονήσου της Καλλίπολης . Και, όπως είπε ο Ισμέτ Ινονού, όλα αυτά, χωρίς να ριχτεί ούτε μία ντουφεκιά…

Η Ανατολική Θράκη
Στις αρχές του 20ου αιώνα, κατοικούσαν στην περιοχή 360.000 Έλληνες, ενώ στην Κωνσταντινούπολη κατοικούσαν άλλοι 300.000 Έλληνες (Ρωμιοί). Ο υπόλοιπος πληθυσμός της Ανατολικής Θράκης, που αποτελούσε σχεδόν το μισό του συνολικού πληθυσμού της, ήταν Τούρκοι, Αλβανοί μουσουλμάνοι, Βούλγαροι , Αρμένιοι , Τσιγγάνοι, Εβραίοι και χριστιανοί Τούρκοι ( Γκαγκαούζοι).

Κυριότερα κέντρα του Ελληνικού της Ανατολικής Θράκης, ήταν η Αδριανούπολη, οι Σαράντα Εκκλησιές , η Ραιδεστός , τα 28 χωριά των Γανοχώρων, πάνω και γύρω από το μοναστικό κέντρο του Ιερού Όρους (Όρος Γάνος), η Μακρά Γέφυρα, η Βιζύη, η Χώρα, οι Επιβάτες, το Εξάστερο και η Σηλύβρια που αποτελούσε οχυρό έρεισμα του αμυντικού συστήματος της Κωνσταντινούπολης. Αμιγώς ελληνικοί πληθυσμοί και μάλιστα ακμάζοντες, υπήρχαν στα περίχωρα της Κωνσταντινούπολης, στην ακτή της Προποντίδας, στην ανατολική ακτή του Εύξεινου Πόντου, στο Ιερό Όρος και στην περιοχή των βουνών της Στράντζας. Ελληνικοί ήταν στη συντριπτική τους πλειοψηφία κι οι πληθυσμοί στον Κόλπο του Σάρου στις ακτές του Αιγαίου και μέχρι τις εκβολές του Έβρου, όπου βρισκόταν η γνωστή κι από την αρχαιότητα, πόλη Αίνος.

Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους και με τις διώξεις των Νεοτούρκων (1914-1918), πολλές χιλιάδες Θρακιώτες εντοπίστηκαν ή υποχρεώθηκαν να μεταναστεύσουν στην Ελλάδα (κυρίως στη Μακεδονία) ή το εξωτερικό . Μετά τη Συνθήκη των Σεβρών και τον ερχομό του ελληνικού στρατού στην Ανατολική Θράκη, τον Ιούλιο του 1920, πολλοί επέστρεψαν στις εστίες τους, τις οποίες όμως εγκατέλειψαν για πάντα μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την Ανακωχή των Μουδανιών το φθινόπωρο του 1922…
(Τα περισσότερα στοιχεία που αναφέραμε μέχρι εδώ, προέρχονται από το βιβλίο του Δημήτρη Α. Μαυρίδη, «Από την Ιστορία της Θράκης 1875-1925», έκδοση της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθωρίου, Ξάνθη 2006.)
Από τη μικρασιατική καταστροφή στην Ανακωχή των Μουδανιών


Πηγές:
Δρ. Ιωάννης Σ. Παπαφλωράτος, « Η Ιστορία του Ελληνικού Στρατού(1833-1949), τόμος Ι».
Ευχαριστούμε θερμότατα τον Δρα. Ι. Παπαφλωράτο που με μεγάλη ευγένεια και προθυμία μας έδωσε την άδεια να χρησιμοποιήσουμε στοιχεία από το έργο του.
Δημήτρης Α. Μαυρίδης, «Από την Ιστορία της Θράκης (1875-1925)», έκδοση της Ιεράς Μητροπόλεως Ξάνθης και Περιθωρίου, Ξάνθη 2006.
Γρηγόριος Δαφνής , «Η Ελλάς Μεταξύ δύο Πολέμων,1923-1940», εκδόσεις Κάκτος 1997.
Tuesday, 30 September 2025

Σε 17 συλλήψεις έχει προχωρήσει η αστυνομία για την εξάρθρωση εγκληματικής οργάνωσης που διέπραττε απάτες μέσω επιστροφής ΦΠΑ από εμπορικές συναλλαγές. Αρχηγός του κυκλώματος φέρεται να είναι πρόεδρος τοπικής ομάδας της Αττικής ενώ στο «κόλπο γκρόσο» συμμετείχαν και αρκετοί λογιστές. Ερευνάται επίσης η συμμετοχή γνωστού τηλεοπτικού παραγωγού για εικονικά τιμολόγια ύψους 1,5 εκατομμυρίων ευρώ. 

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της αστυνομίας, από το πρωί της Τρίτης (30.9.25) βρίσκεται σε εξέλιξη μεγάλη επιχείρηση του ελληνικού FBI (Υποδιεύθυνση Δίωξης Οικονομικών Εγκλημάτων της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος – ΔΑΟΕ) για την εξάρθρωση εγκληματικής οργάνωσης τα μέλη της οποίας δραστηριοποιούνταν στη διάπραξη απάτης μέσω επιστροφής ΦΠΑ από εμπορικές συναλλαγές και παρακράτησης φόρου εισοδήματος.

Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, τα μέλη του κυκλώματος φέρονται να δίνονταν εικονικές συναλλαγές με σκοπό να εισπράττουν επιστροφές ΦΠΑ πολλών χιλιάδων ευρώ. Έκοβαν τιμολόγια με υποτιθέμενες συναλλαγές και έτσι εισέπρατταν επιστροφές ΦΠΑ που δεν δικαιούταν.

Μέχρι στιγμής έχουν συλληφθεί 17 άτομα, μεταξύ των οποίων και λογιστές ενώ έχουν κατασχεθεί τουλάχιστον 500.000 ευρώ σε μετρητά.

Tuesday, 30 September 2025

Σφοδρή κριτική κατά στρατηγών, ναυάρχων και στρατιωτών που δεν πληρούν τα πρότυπα φυσικής κατάστασης, εξαπέλυσε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, στη διάρκεια έκτακτης συνεδρίασης στη βάση Κουαντίκο της Βιρτζίνια, δηλώνοντας ότι «δεν θέλει να ξαναδεί παχύσαρκους αξιωματικούς στους διαδρόμους του Πενταγώνου» και προσθέτοντας ότι από εδώ και πέρα όλοι οι υπηρετούντες πρέπει να πληρούν αυστηρά κριτήρια ύψους και βάρους.

Ο Χέγκσεθ, ο οποίος έχει αναγάγει τη φυσική κατάσταση σε κεντρικό άξονα της στρατιωτικής πειθαρχίας επί θητείας του, ανέφερε πως «όλα ξεκινούν από την εικόνα και την αντοχή». Επικαλέστηκε μάλιστα το δικό του παράδειγμα, λέγοντας ότι συμμετέχει τακτικά σε απαιτητικά προγράμματα εκγύμνασης: «Αν ο υπουργός Άμυνας μπορεί να κάνει σκληρή καθημερινή προπόνηση, τότε μπορεί και κάθε μέλος της κοινής μας δύναμης».

Σύμφωνα με τις νέες οδηγίες που ανακοίνωσε, όλα τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων θα πρέπει να υποβάλλονται δύο φορές τον χρόνο σε έλεγχο ύψους και βάρους. Επιπλέον, όσοι υπηρετούν σε μάχιμες μονάδες θα πρέπει να καλύπτουν «αποκλειστικά το ανώτερο ανδρικό πρότυπο» φυσικής κατάστασης, επιτυγχάνοντας σκορ άνω του 70% στα τεστ γυμναστικής κάθε κλάδου.

«Δεν θέλω ο γιος μου να υπηρετεί δίπλα σε στρατιώτες που είναι εκτός φόρμας ή σε μονάδα με γυναίκες που δεν πληρούν τα ίδια πρότυπα φυσικής ετοιμότητας με τους άνδρες, ή κάτω από έναν ηγέτη που ήταν ο πρώτος αλλά όχι ο καλύτερος», είπε χαρακτηριστικά.

Τόνισε ότι «τα πρότυπα πρέπει να είναι ενιαία, ουδέτερα ως προς το φύλο και υψηλά».

Τέλος τα γένια και όποιος δεν θέλει, να αλλάξει επάγγελμα

Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρθηκε και σε άλλα στοιχεία της εμφάνισης όσων υπηρετούν στα Σώματα, λέγοντας: «Τέρμα οι γενειάδες, τα μακριά μαλλιά, η επιφανειακή ατομική έκφραση. Θα κόψουμε τα μαλλιά μας, θα ξυρίσουμε τις γενειάδες μας και θα συμμορφωθούμε με τα πρότυπα», για να προσθέσει πως αν κάποιος θέλει να έχει γενειάδα, τότε «να ενταχθεί στις ειδικές δυνάμεις».

«Δεν έχουμε στρατό γεμάτο από Σκανδιναβούς παγανιστές, αλλά δυστυχώς, είχαμε ηγέτες που είτε αρνούνταν να αποκαλέσουν τις ανοησίες ως ανοησίες και να επιβάλουν πρότυπα, είτε ηγέτες που ένιωθαν ότι δεν τους επιτρεπόταν να επιβάλουν πρότυπα» συνέχισε για να προσθέσει πως αν κάποιος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα φυσικά πρότυπα για μάχη, δεν μπορεί να περάσει τις φυσικές δοκιμασίες ή δεν θέλει να συμμορφωθεί με τα πρότυπα περιποίησης, «είναι καιρός για μια νέα θέση ή ένα νέο επάγγελμα».

Τέλος στην «πολιτική ορθότητα»

Ο Χέγκσεθ επέκρινε ανοιχτά αυτά που χαρακτήρισε «τοξικές ιδεολογίες και κοινωνική δικαιοσύνη» στο στράτευμα, υποστηρίζοντας ότι η παρούσα κυβέρνηση έχει καταργήσει προγράμματα διαφορετικότητας, εκδηλώσεις ταυτότητας φύλου και πολιτικές για το κλίμα. «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε ούτε μια μέρα χωρίς να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα μέσα στους κόλπους μας. Όπως έχω πει ξανά, τελειώσαμε με αυτές τις ανοησίες» δήλωσε με έμφαση.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας, στην οποία παρευρέθηκαν εκατοντάδες ανώτατοι αξιωματικοί, ο Χέγκσεθ διαμήνυσε ότι «η εποχή της πολιτικής ορθότητας και της ηγεσίας που φοβάται να θίξει συναισθήματα τελείωσε». «Ή πληρείς το πρότυπο, ή μπορείς να κάνεις τη δουλειά, ή είσαι πειθαρχημένος και γυμνασμένος -αλλιώς, βγαίνεις εκτός», ανέφερε.

«Τέρμα οι τύποι με φορέματα. Τέρμα η λατρεία της κλιματικής αλλαγής, τέρμα η διαίρεση, η διάσπαση ή οι αυταπάτες φύλου. Τέρμα… Τελειώσαμε με αυτή τη μ***κία» είπε ακόμα.

Ριζικές αλλαγές στο πρόγραμμα Ισότητας και στο Γραφείο Επιθεωρητή

Ο Χέγκσεθ δήλωσε, ακόμα, ότι προχωρά σε πλήρη αναμόρφωση του προγράμματος Ίσων Ευκαιριών (Equal Opportunity – EO) και του Γραφείου Γενικού Επιθεωρητή (Inspector General – IG), τονίζοντας ότι οι δύο μηχανισμοί έχουν «παρεκτραπεί» και επιτρέπουν σε «ιδεολόγους και κακοπροαίρετους» να καθορίζουν την ατζέντα.

Μιλώντας στους ανώτατους στρατιωτικούς ηγέτες στο Κουαντίκο της Βιρτζίνια, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας δήλωσε: «Αναμορφώνουμε μια διαδικασία επιθεώρησης που έχει εργαλειοποιηθεί, βάζοντας παραπονούμενους, ιδεολόγους και χαμηλής απόδοσης στελέχη στο τιμόνι». Η αναφορά αυτή ήρθε λίγο μετά τη δημοσιοποίηση πληροφοριών ότι ο Γενικός Επιθεωρητής ολοκλήρωσε έρευνα για τη χρήση της εφαρμογής «Signal» από τον Χέγκσεθ σε συζητήσεις ευαίσθητων στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Παράλληλα, ο υπουργός Άμυνας τόνισε ότι αντίστοιχη μεταρρύθμιση προωθείται και για το πρόγραμμα Ίσων Ευκαιριών, που διαχειρίζεται καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση και διακρίσεις λόγω φυλής, θρησκείας ή φύλου. «Τέλος στις αβάσιμες καταγγελίες, τέλος στις ανώνυμες καταγγελίες, τέλος στις επαναλαμβανόμενες καταγγελίες που σπιλώνουν υπολήψεις και μπλοκάρουν καριέρες», είπε χαρακτηριστικά.

Ο Χέγκσεθ ξεκαθάρισε ότι δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση το νομικό πλαίσιο κατά του ρατσισμού και της σεξουαλικής παρενόχλησης. «Από το 1948 ο ρατσισμός είναι παράνομος στις Ένοπλες Δυνάμεις μας. Το ίδιο ισχύει και για τη σεξουαλική παρενόχληση. Και τα δύο είναι λάθος και παράνομα», πρόσθεσε.

«Αναθεωρούμε τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τις λέξεις εκφοβισμός, καψόνια και τοξική ηγεσία»

Ο Χέγκσεθ έκανε επίσης γνωστό πως το Υπουργείο Άμυνας ξεκινά «μια πλήρη αναθεώρηση» του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιούνται λέξεις όπως εκφοβισμός, καψόνια και τοξική ηγεσία στο πλαίσιο των προσπαθειών λογοδοσίας.

«Ο ορισμός του «τοξικού» έχει ανατραπεί και το διορθώνουμε. Γι' αυτό σήμερα, κατόπιν οδηγιών μου, προβαίνουμε σε πλήρη αναθεώρηση των ορισμών του υπουργείου για τη λεγόμενη τοξική ηγεσία, τον εκφοβισμό και την κακομεταχείριση, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους ηγέτες να επιβάλλουν πρότυπα χωρίς φόβο αντιποίνων ή αμφισβητήσεων», δήλωσε ο Χέγκσεθ.

«Φυσικά δεν μπορείτε να κάνετε κακόβουλο εκφοβισμό και κακομεταχείριση... Μιλάμε για λέξεις όπως εκφοβισμός, κακομεταχείριση και τοξικός, οι οποίες έχουν μετατραπεί σε όπλα και έχουν διαστρεβλωθεί μέσα στις μονάδες μας, υπονομεύοντας τους διοικητές και τους υπαξιωματικούς. Όχι πια», είπε. «Το να θέτετε και να διατηρείτε υψηλά πρότυπα είναι αυτό που κάνετε όλοι σας, και αν αυτό με κάνει τοξικό, τότε ας είναι».

Ο Αμερικανός υπουργός πρόσθεσε αργότερα ότι οι εκπαιδευτές μπορούν να «αγγίζουν τους νεοσύλλεκτους» και να χρησιμοποιούν άλλες «δοκιμασμένες και αληθινές μεθόδους» για να τους παρακινήσουν.

Tuesday, 30 September 2025
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Τρίτη ότι θα δώσει στη Χαμάς «τρεις ή τέσσερις ημέρες» για να συμφωνήσει με το ειρηνευτικό του σχέδιο για τη Γάζα, «ή θα το πληρώσει στην κόλαση», καθώς η τρομοκρατική οργάνωση δέχεται έντονες πιέσεις από τον αραβικό κόσμο να αποδεχτεί την πρόταση.

Μία ημέρα μετά την αποκάλυψη της πρότασης μαζί με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους καθώς έφευγε από τον Λευκό Οίκο ότι οι Ισραηλινοί και Άραβες ηγέτες έχουν αποδεχτεί το σχέδιο και «απλώς περιμένουμε τη Χαμάς». Είπε ότι η τρομοκρατική ομάδα έχει περίπου «τρεις ή τέσσερις ημέρες» για να απαντήσει. «Η Χαμάς είτε θα το κάνει είτε όχι, και αν δεν το κάνει, θα είναι ένα πολύ θλιβερό τέλος».

 
Το Κατάρ, η Αίγυπτος και η Τουρκία προέτρεψαν τη Χαμάς να δώσει θετική απάντηση στη συμφωνία που προτείνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, μετέδωσε σήμερα ο Aμερικανικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Axios, επικαλούμενος δύο πηγές με γνώση των συνομιλιών.

Την Τετάρτη αναμένεται η απάντηση της Χαμάς

Η Χαμάς, μαζί με άλλες παλαιστινιακές ομάδες, τείνει να αποδεχτεί το ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα , δήλωσε μια ενημερωμένη πηγή στο CBS News την Τρίτη.

Αφού καταλήξουν σε απάντηση στην πρόταση, οι παλαιστινιακές ομάδες φέρεται να την παρουσιάσουν στους μεσολαβητές της Αιγύπτου και του Κατάρ την Τετάρτη.

 
Η έκθεση αυτή έρχεται σε συνέχεια προηγούμενου ρεπορτάζ του AFP την Τρίτη, το οποίο ανέφερε ότι η Χαμάς « ξεκίνησε μια σειρά διαβουλεύσεων » για να συζητήσει το ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, επικαλούμενη μια παλαιστινιακή πηγή κοντά στην τρομοκρατική οργάνωση.

Κεντρικό σημείο διαφωνίας για τη Χαμάς είναι η απαίτηση να παραδώσει όλους τους ομήρους ταυτόχρονα, κάτι που θεωρεί ότι αφαιρεί το μοναδικό της διαπραγματευτικό χαρτί. Παρά τη στήριξη του Τραμπ, υπάρχει βαθιά δυσπιστία ότι το Ισραήλ δεν θα επαναλάβει στρατιωτικές επιχειρήσεις μετά την απελευθέρωση των ομήρων, ιδίως μετά την απόπειρα δολοφονίας ηγετών της Χαμάς στη Ντόχα νωρίτερα αυτόν τον μήνα.

Το σχέδιο των 20 σημείων 

Το σχέδιο 20 σημείων, που αποκαλύφθηκε στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα , προβλέπει την απελευθέρωση και των 48 ομήρων — περίπου 20 εκ των οποίων πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί — εντός 72 ωρών και την αποστρατιωτικοποίηση της Λωρίδας της Γάζας και την παράδοσή της σε μια μεταβατική, «τεχνοκρατική» κυβέρνηση. Τα μέλη της Χαμάς που θα παραδώσουν τα όπλα τους θα λάβουν αμνηστία.

Σε αντάλλαγμα, το Ισραήλ θα απελευθερώσει 250 κρατούμενους που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης, 1.700 κατοίκους της Γάζας που κρατήθηκαν μετά τις 7 Οκτωβρίου, συμπεριλαμβανομένων όλων των γυναικών και παιδιών, και 15 σορούς νεκρών κατοίκων της Γάζας για κάθε πτώμα Ισραηλινού ομήρου που απελευθερώνεται.

 
Στη συνέχεια, θα εισρεύσει βοήθεια στον κατεστραμμένο από τον πόλεμο θύλακα και θα ξεκινήσει μια διαδικασία αποστρατιωτικοποίησης, αποριζοσπαστικοποίησης και ανασυγκρότησης της Λωρίδας.

Θα συσταθεί μια μεταβατική κυβέρνηση Παλαιστινίων τεχνοκρατών, παράλληλα με μια διεθνή συμβουλευτική επιτροπή υπό την προεδρία του Τραμπ και στην οποία θα συμμετέχει ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Τόνι Μπλερ. Μια προσωρινή διεθνής δύναμη ασφαλείας (ISF) θα αναπτυχθεί στη Λωρίδα, η οποία θα αναλάβει σταδιακά τον έλεγχο των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων καθώς αποσύρονται.

Αντιδράσεις από παλαιστινιακές ομάδες για το σχέδιο των ΗΠΑ

Το σχέδιο έχει προκαλέσει αντιδράσεις από άλλες παλαιστινιακές τρομοκρατικές ομάδες.

Ο Αμπού Αλί Χασάν, ανώτερο στέλεχος του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Sand ότι «το σχέδιο του Τραμπ είναι μια συνταγή για τη διαχείριση του πολέμου και την παράτασή του, όχι για το τέλος του».

 
Το PFLP είναι μια από τις μικρότερες τρομοκρατικές οργανώσεις στη Λωρίδα της Γάζας και κατά τη διάρκεια του πολέμου συνεργαζόταν με τη Χαμάς.

Ο Χασάν πρόσθεσε ότι πρόκειται για «μια απεγνωσμένη προσπάθεια διαχωρισμού της Γάζας από την παλαιστινιακή εδαφική οντότητα».

Η παλαιστινιακή τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμική Τζιχάντ, η οποία εξακολουθεί να κρατά τουλάχιστον έναν όμηρο στη Λωρίδα της Γάζας, δήλωσε σε μια καυστική ανακοίνωση τη Δευτέρα το βράδυ ότι το σχέδιο του Τραμπ θα τροφοδοτήσει περαιτέρω επιθετικότητα εναντίον των Παλαιστινίων.

Ντάνον: Αν η Χαμάς απορρίψει το σχέδιο Τραμπ για τη Γάζα το Ισραήλ θα τελειώσει τη δουλειά

Αν οι Παλαιστίνιοι μαχητές της Χαμάς απορρίψουν το ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τη Λωρίδα της Γάζας, το Ισραήλ θα «τελειώσει τη δουλειά» και θα φέρει πίσω όλους τους εναπομείναντες ομήρους, δήλωσε σήμερα ο πρεσβευτής του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντάνον.

«Αν απορρίψουν το σχέδιο, το Ισραήλ θα τελειώσει τη δουλειά, είτε με το μαλακό ή με το άγριο. Η επιστροφή τους (των ομήρων σ.σ.) δεν μπορεί να περιμένει. Αυτός δεν είναι μόνο ένας οδικός χάρτης για να τους φέρει πίσω. Είναι επίσης ένα σχέδιο για να τερματιστεί η τυραννία της τρομοκρατίας που εξαπολύθηκε στις 7 Οκτωβρίου», δήλωσε ο Ντάνον σε εκδήλωση στον ΟΗΕ για την επερχόμενη επέτειο συμπλήρωσης δύο ετών από την επίθεση της Χαμάς που πυροδότησε τον πόλεμο στον παλαιστινιακό θύλακα.

Ο Πάπας ελπίζει ότι η Χαμάς θα δεχτεί το ειρηνευτικό σχέδιο των ΗΠΑ

Ο πάπας Λέων ΙΔ΄δήλωσε σήμερα το βράδυ ότι ελπίζει πως η Χαμάς θα δεχτεί εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης μεταξύ των Παλαιστινίων και του Ισραήλ.

"Ελπίζω ότι η Χαμάς θα δεχτεί εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών. Υπάρχουν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία" στο αμερικανικό σχέδιο, δήλωσε ο ποντίφικας, σύμφωνα με ειδησεογραφικά πρακτορεία, σε Ιταλούς δημοσιογράφους κατά την έξοδό του από τη θερινή του κατοικία στο Καστέλ Γκαντόλφο, κοντά στη Ρώμη.

"Είναι σημαντικό να υπάρξει η εκεχειρία και η απελευθέρωση των ομήρων", πρόσθεσε.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απηύθυνε σήμερα τελεσίγραφο στο παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς, δίνοντας προθεσμία "τριών ή τεσσάρων ημερών" για να απαντήσει στο σχέδιό του για τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, το οποίο υποστηρίζεται από το Ισραήλ.

Έπειτα από σχεδόν δύο χρόνια πολέμου, ο οποίος ξέσπασε μετά την άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου 2023, ο Λευκός Οίκος παρουσίασε τη Δευτέρα μια πρόταση για τον τερματισμό της σύγκρουσης, η οποία μετρά δεκάδες χιλιάδες νεκρούς στη Λωρίδα της Γάζας που έχει μετατραπεί σε ερείπια.


Thursday, 18 September 2025

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ επιδοκίμασε την απόφαση του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου ABC να «κόψει» από το τηλεοπτικό του πρόγραμμα την εκπομπή του Τζίμι Κίμελ.

Όπως είπε, ο παρουσιαστής της εκπομπής είπε «ένα φρικτό πράγμα» σχετικά με τον δολοφονηθέντα πολιτικό ακτιβιστή Τσάρλι Κερκ και κατέγραφε επίσης χαμηλά ποσοστά τηλεθέασης.


Υπέρ του Τζίμι Κίμελ το Χόλιγουντ μετά το κόψιμο της εκπομπής του με φόντο τη δολοφονία του Τσάρλι Κερκ
«Ο Τζίμι Κίμελ δεν είναι ένας ταλαντούχος άνθρωπος. Κατέγραφε χαμηλά ποσοστά τηλεθέασης και θα έπρεπε να τον έχουν απολύσει πριν από πολύ καιρό. Επομένως, ξέρετε, μπορείτε να το ονομάσετε αυτό ελευθερία λόγου ή όχι. Απολύθηκε λόγω έλλειψης ταλέντου», είπε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ στην Αγγλία

 

.<p>Πηγή: <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr">iefimerida.gr</a> - <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr/kosmos/o-tzimi-kimel-apolythike-logo-elleipsis-talentoy-eipe-o-ntonalnt-tramp">«Ο Τζίμι Κίμελ απολύθηκε λόγω έλλειψης ταλέντου», είπε ο Ντόναλντ Τραμπ - iefimerida.gr</a></p>

Thursday, 18 September 2025

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου αναγκάστηκε να διαψεύσει δημοσίως θεωρίες συνωμοσίας που συνδέουν το Ισραήλ με τη δολοφονία του Τσάρλι Κερκ.

Ο Τσάρλι Κερκ πυροβολήθηκε θανάσιμα στις 10 Σεπτεμβρίου στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα από τον 22χρονο Τάιλερ Ρόμπινσον, ο οποίος έχει συλληφθεί και αντιμετωπίζει ακόμη και τη θανατική ποινή.

Από την ημέρα της δολοφονίας του η αναζήτηση για τα κίνητρα του δράστη έχει τροφοδοτήσει μια σειρά από κατηγορίες και συνωμοσιολογικές αφηγήσεις.

Στο διαδίκτυο διακινούνται αβάσιμες εικασίες που εμπλέκουν τη Μοσάντ ή και φανατικούς υποστηρικτές του Τραμπ, επισημαίνει ο Independent.

«Τερατώδες ψέμα» ότι εμπλέκεται το Ισραήλ, λέει ο Νετανιάχου
Με βιντεοσκοπημένο μήνυμα στο Χ, ο Νετανιάχου χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς αυτούς «τερατώδες ψέμα».

«Ο Γιόζεφ Γκέμπελς είχε πει ότι όσο μεγαλύτερο το ψέμα τόσο πιο γρήγορα εξαπλώνεται. Κάποιοι κατασκεύασαν ένα τέτοιο τερατώδες ψέμα, ότι το Ισραήλ είχε σχέση με τη φρικτή δολοφονία του Τσάρλι Κερκ. Αυτό είναι τρελό, ψευδές και εξωφρενικό», δήλωσε.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι ο Κερκ ήταν «ένας γίγαντας, ένα ταλέντο που υπάρχει μόνο μία φορά στον αιώνα», και τόνισε τη φιλία που εξέφραζε προς το Ισραήλ και αντίστροφα. «Μου είχε γράψει μόλις πριν από λίγους μήνες μια επιστολή γεμάτη αγάπη για τον εβραϊκό λαό και τον κοινό μας ιουδαιοχριστιανικό πολιτισμό», είπε.

Ωστόσο, η αμερικανική δεξιά δεν εμφανίζεται ενιαία απέναντι στον Νετανιάχου. Σχολιαστές του κινήματος MAGA έχουν ισχυριστεί ότι ιδιωτικά ο Κερκ ήταν πιο επικριτικός για την κυβέρνηση του Ισραήλ απ’ ό,τι δημοσίως.

Ο πρώην παρουσιαστής του Fox News, Τάκερ Κάρλσον, υποστήριξε μάλιστα ότι ο Κερκ «δεν συμπαθούσε τον Νετανιάχου», χαρακτηρίζοντάς τον «καταστροφική δύναμη» και εκφράζοντας τον τρόμο του για όσα συμβαίνουν στη Γάζα.

Το επεισόδιο έρχεται σε μια στιγμή που το Ισραήλ αντιμετωπίζει αυξανόμενη διεθνή και εσωτερική κριτική για τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις στη Γάζα. Η διάδοση θεωριών συνωμοσίας γύρω από τον θάνατο του Κερκ φαίνεται να τροφοδοτείται από αυτό το κλίμα δυσπιστίας.

Παρά τις φήμες, ο Νετανιάχου επέμεινε ότι η σχέση του με τον Κερκ ήταν στενή. Σε ανάρτησή του μετά τη δολοφονία, είχε αποκαλέσει τον Κερκ «λεοντόκαρδο φίλο του Ισραήλ» και είχε αποκαλύψει ότι του μίλησε μόλις δύο εβδομάδες πριν, προσκαλώντας τον να επισκεφθεί τη χώρα.

«Δυστυχώς, αυτή η επίσκεψη δεν θα πραγματοποιηθεί. Χάσαμε έναν απίστευτο άνθρωπο», κατέληξε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ.<p>Πηγή: <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr">iefimerida.gr</a> - <a target="_blank" href="https://www.iefimerida.gr/kosmos/netaniahoy-teratodes-psema-israil-dolofonia-tsarli-kerk">Νετανιάχου: «Τερατώδες ψέμα» οι ισχυρισμοί ότι το Ισραήλ συνδέεται με τη δολοφονία του Τσάρλι Κερκ - iefimerida.gr</a></p>

Thursday, 18 September 2025

Μία τραγική είδηση συγκλόνισε τους θαυμαστές της σειράς «Grey’s Anatomy», καθώς ο ηθοποιός Μπραντ Έβερετ Γιάνγκ που έγινε γνωστός από το ιατρικό δράμα έχασε τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα.

Ο Μπραντ Έβερετ Γιάνγκ, που ήταν μόλις 46 ετών, σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα στον αυτοκινητόδρομο 134 του Λος Άντζελες. Ο ηθοποιός έγινε γνωστός μέσα από τη συμμετοχή του στη δημοφιλή σειρά «Grey’s Anatomy», ενώ ήταν και επαγγελματίας φωτογράφος.

Ο Μπραντ Έβερετ Γιάνγκ έχασε τη ζωή του όταν το όχημά του χτυπήθηκε από ένα αυτοκίνητο που κινούνταν αντίθετα προς τον δρόμο, όπως επιβεβαίωσε ο εκπρόσωπός του. Παράλληλα, και ο οδηγός του άλλου αυτοκινήτου τραυματίστηκε και διακομίσθηκε στο νοσοκομείο.

Ο εκπρόσωπος του 46χρονου, Πολ Κρίστενσεν, δήλωσε στο The Hollywood Reporter: «Το πάθος του Μπραντ τόσο για τις τέχνες όσο και για τους ανθρώπους πίσω από αυτές ήταν απαράμιλλο».


Ο Μπραντ Έβερετ Γιάνγκ είχε εμφανιστεί και σε άλλες δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές, όπως οι: «Boy Meets World» και «Charlie‘s Angels». Ωστόσο τα τελευταία χρόνια εργαζόταν ως φωτογράφος σε πολύ γνωστά περιοδικά και εκδηλώσεις κόκκινου χαλιού.

Έκανε τα πρώτα βήματα της καριέρας του στην υποκριτική τη δεκαετία του 1990 και είχε μικρούς ρόλους σε επιτυχημένες σειρές και ταινίες, όπως «Felicity» και «Numb3rs», «Love & Basketbal» και «Jurassic Park III».

 
 
Thursday, 18 September 2025

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το μεσημέρι της Τρίτης (23 Σεπτεμβρίου 2025), στη Νέα Υόρκη, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές.

Όπως είχε γράψει η Χριστίνα Κοραή στην στήλη της στο Newsit.gr, το τετ α τετ ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα πραγματοποιηθεί στο περιθώριο των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Ειδικότερα, την Δευτέρα (22.09.2025) το μεσημέρι ο πρωθυπουργός θα αναχωρήσει για τη Νέα Υόρκη για να μετάσχει στις εργασίες και τις επαφές της 80ής Εβδομάδας Υψηλού Επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Το επίσημο πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη ξεκινά το πρωί της Τρίτης (23.09.2025). Την ίδια ημέρα αναμένεται να έχει τετ α τετ με τον Τούρκο πρόεδρο, ενώ η ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών έχει προγραμματιστεί για την Παρασκευή (26.09.2025).

Σημειώνεται πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε κατά την διάρκεια χθεσινής (17.09.2025) συνέντευξης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με φόντο τις πρόσφατες τουρκικές προκλήσεις με την έκδοση NAVTEX για έρευνες του πλοίο Πίρι Ρέις στην «καρδιά» του Αιγαίου και την άσκηση ετοιμότητας των Ενόπλων Δυνάμεων λέγοντας χαρακτηριστικά: «Με την Τουρκία θα επιδιώκουμε ειλικρινείς διαλόγους και έχουμε το διεθνές δίκαιο με το μέρος μας».

Επίσης, ο πρωθυπουργός τόνισε πως: «Η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει τα ήρεμα νερά. Ταυτόχρονα έκανε τα πρώτα βήματα για τα θαλάσσια πάρκα. Ολοκλήρωσε τον διαγωνισμό της Chevron. Η Ελλάδα δεν επαναπαύτηκε στα ήρεμα νερά».

Μάλιστα, πρόσθεσε ότι: «Υπάρχει πρόθεση να βρεθούμε με τον κύριο Ερντογάν. Μπορούμε να μάθουμε να ζούμε και με τις διαφορές μας. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει συνεχώς το θερμόμετρο να είναι στο κόκκινο».

Tuesday, 15 July 2025

Για το πώς οδηγήθηκε η Ελλάδα στο πρώτο Μνημόνιο, τα λάθη που έγιναν από τις ελληνικές κυβερνήσεις και την ταραγμένη περίοδο 2009-2015 με τις παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις που γίνονταν σε Αθήνα, Βρυξέλλες και Ουάσινγκτον μίλησε στο enikos.gr o Oµότιµος Kαθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Οικονοµίας του Παντείου Πανεπιστηµίου, Παναγιώτης Ρουμελιώτης.

Στην Εύη Απολλωνάτου

 

Ως αναπληρωτής εκτελεστικός διευθυντής του ΔΝΤ, από τον Μάρτιο του 2010 έως τον Δεκέμβριο του 2011, έζησε από κοντά την είσοδο της χώρας μας στο πρόγραμμα διάσωσης. Είναι κάθετος ότι υπήρχε και άλλος δρόμος πλην του Μνημονίου και αναλύει δύο διαφορετικές επιλογές, τις οποίες η τότε ελληνική κυβέρνηση απέρριψε.

 

«Η πρώτη λύση είναι αυτή που πρότεινα στον Παπακωνσταντίνου, την οποία απέρριψε, την πρόταση Σάλλα να μειωθεί το έλλειμμα στο χρέος μέσα από την αγορά ομολόγων του ελληνικού δημοσίου από δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Βεβαίως την απέρριψε. Θα ήταν ένα πολύ καλό μέτρο για να μειωθεί το χρέος περίπου στο 90%», λέει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης.

Σε ερώτηση γιατί απορρίφθηκε αυτή η επιλογή ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης απαντά: «Λες και ήθελαν οπωσδήποτε να εκδικηθούν την προηγούμενη κυβέρνηση με το να εκδικηθούν ταυτόχρονα και την Ελλάδα. Αυτή είναι η άποψη μου. Δεν είχαν γνώση της κατάστασης και γι’ αυτό και απέρριψαν αυτή την πρόταση. Η δεύτερη πρόταση είναι αυτή που έκανε ο Στρος Καν. Ότι έπρεπε να γίνει το συντομότερο η αναδιάρθρωση του χρέους. Και αυτή την απέρριψαν. Τώρα τα όσα λένε είναι παραμύθια».

Και συνεχίζει: «Εμένα την επομένη της έγκρισης του προγράμματος με κάλεσε ο Στρος Καν και μου είπε: Πρέπει να πεις στον Πρωθυπουργό σου να ζητήσει άμεσα την αναδιάρθρωση. Πέρα βρέχει. Ο Παπακωνσταντίνου αντίθετος μέχρι σήμερα με την όποια αναδιάρθρωση. Ο Παπανδρέου σε κάποια φάση είπε: Εμείς θέσαμε το θέμα της αναδιάρθρωσης. Αλλά πώς το έθεσε το θέμα ενώ ο Υπουργός Οικονομικών ήταν αντίθετος; Δεν γίνεται αυτό. Εν πάση περιπτώσει εγώ τα μετέφερα αυτά. Αυτοί δεν άκουγαν μέχρι την τελευταία στιγμή», λέει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης.

 

Επαναλαμβάνει ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους καθυστέρησε 1,5 χρόνο και επειδή οι Ευρωπαίοι ήθελαν να μειώσουν την έκθεση των γαλλικών και των γερμανικών τραπεζών στα ελληνικά ομόλογα και τις ζημιές που θα υφίσταντο. «Εν κατακλείδι ο Τρισέ ήθελε να προστατεύσει τις γαλλικές τράπεζες, οι Γερμανοί τις γερμανικές τράπεζες αλλά κυρίως ο Τρισέ, όπως είπε και η Μέρκελ. Η Μέρκελ την συζητούσε την αναδιάρθρωση του χρέους. Γιατί; Γιατί είχε καλές επαφές με τον Στρος Καν. Είχε καλή χημεία μαζί της και ο Στρος Καν μιλούσε από την αρχή για την αναδιάρθρωση του χρέους αλλά ο Σόιμπλε δεν ήθελε για να τιμωρήσει (σ.σ. την Ελλάδα) ή να προστατεύσει τις γερμανικές τράπεζες. Ο Τρισέ δεν ήθελε για να προστατεύσει τις γαλλικές τράπεζες, επικαλούμενος δήθεν το καταστατικό της ΕΚΤ να μην αγοράζει ομόλογα κλπ.», αναφέρει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης.

Επιπλέον μιλάει για το 2015 και την επιβολή των capital controls. «To 2015 όταν ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία νομίζω ήταν απροετοίμαστος, τελείως απροετοίμαστος να αντιμετωπίσει, αν θέλετε την κατάσταση», σημειώνει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης.

«Δεν είχαν κατανοήσει και αυτό ήταν το τραγικό ότι εάν πας σε μία διαπραγμάτευση με μαξιμαλιστικές απαιτήσεις οι άλλοι θα αντιδράσουν με μαξιμαλιστικά μέτρα. Δηλαδή είχαν ένα όπλο τότε ότι θα σε πετάξουν έξω από την ευρωζώνη, θα σε αναγκάσουν να φύγεις από την ευρωζώνη. Πώς; Αυτό που έκαναν, σταματώντας την χρηματοδότηση από την ΕΚΤ και γι’ αυτό φτάσαμε και στα capital controls. Δηλαδή οι μαγκιές πλέον δεν περνούσαν», τονίζει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης.

Μάλιστα εξηγεί ότι εκείνη την περίοδο ο τότε Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας του τηλεφώνησε και του ζήτησε να συνοδεύσει τον τότε Υπουργό Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος υποστήριζε ότι δεν πρέπει να πληρωθεί η δόση στο ΔΝΤ, στην Ουάσινγκτον για συνάντηση με την τότε επικεφαλής Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ.

«Ο Βαρουφάκης ανένδοτος, ήθελε να μην πληρώσει την δόση. Φτάνουμε στην Ουάσινγκτον. Ο Τσίπρας να παίρνει συνεχώς τηλέφωνο γιατί προφανώς τον φοβόταν, τον Βαρουφάκη, μήπως επιμείνει στην άποψη του. Και μπαίνουμε. Ήταν απόγευμα εκεί, ώρα Ουάσινγκτον. Μας δέχεται η Λαγκάρντ με τον Πολ Τόμσεν. Ήμουν εγώ με τον Βαρουφάκη και αρχίζει ο Βαρουφάκης να λέει ότι δεν θα πληρώσουμε αυτή την δόση. Και του απαντάει η Λαγκάρντ ακριβώς αυτό που είπα εγώ στον Τσίπρα. Λέει: «Με όλη την καλή θέληση εγώ είμαι δεσμευμένη, πρέπει το αργότερο σε μία εβδομάδα να ενημερώσω το ΔΝΤ και αυτό σημαίνει πτώχευση της Ελλάδος. Και για να είμαι ειλικρινής δεν θα το κάνω μέσα σε μία εβδομάδα θα το κάνω σε τρεις μέρες». Πετάγομαι εγώ, την ήξερα κιόλας, λέω «κάντε το σε μία εβδομάδα όπως λέει το καταστατικό, τι θέλετε να το κάνετε σε τρεις μέρες;», λέει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης.

«Τέλος πάντων έληξε η συζήτηση εκεί. Πήρε το μήνυμα ο Βαρουφάκης και τελικά τα πληρώσαμε για να μην πτωχεύσουμε. Αυτά όλα δείχνουν την απροετοιμασία που υπήρχε. Δεν παίζεις με τους διεθνείς οργανισμούς. Έχουν κάνει λάθη, τραγικά λάθη και έχουν οδηγήσει την Ελλάδα σε λάθος προγράμματα, με λάθος μνημόνια. Έχουν ευθύνη και αυτοί, πολύ μεγάλη ευθύνη», καταλήγει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Παναγιώτη Ρουμελιώτη στο enikos.gr:

-Να ξεκινήσουμε από το πότε καταλάβαμε ότι υπήρχε πρόβλημα με τα δημοσιονομικά της χώρας;

Πολύ νωρίτερα από τις αρχές του 2009.Όταν το ΔΝΤ αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τα διευρυνόμενα δημοσιονομικά ελλείμματα. Και, βέβαια, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είχε αυξηθεί ως ποσοστό του ΑΕΠ και καλούσαν και οι δύο αυτοί οργανισμοί την ελληνική πλευρά να πάρει άμεσα μέτρα για να περιοριστούν αυτά τα δύο ελλείμματα, τα «δίδυμα» ελλείμματα.

Η τότε κυβέρνηση πήρε κάποια αποσπασματικά μέτρα, όχι διαρθρωτικά μέτρα και αποφασιστικού χαρακτήρα προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής μείωσης των ελλειμμάτων και στη συνέχεια κατανοώντας την κρισιμότητα της κατάστασης ζήτησε ο τότε Πρωθυπουργός μία συναίνεση με την τότε αντιπολίτευση, το ΠΑΣΟΚ, γύρω από τα μέτρα που θα έπρεπε να παρθούν προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτά τα «δίδυμα» ελλείμματα.

Δυστυχώς η τότε αξιωματική αντιπολίτευση αρνήθηκε την οποιαδήποτε συζήτηση γύρω από αυτά τα θέματα και έτσι οδηγηθήκαμε στις εκλογές. Και αντιθέτως, υποσχέθηκε η τότε αξιωματική αντιπολίτευση πράγματα, τα οποία ήταν ανέφικτα να γίνουν λόγω της δημοσιονομικής κατάστασης που θα είχε να αντιμετωπίσει.

– Άρα λέτε ότι επιβαρύνθηκε η οικονομία από τις εκλογές;

Νομίζω ότι επιβαρύνθηκε. Νομίζω ότι σωστά έπραξε τότε ο Πρωθυπουργός και ζήτησε μάλιστα την εφαρμογή έκτακτων μέτρων από την Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, κάτι το οποίο, βεβαίως, ήταν σε βάρος του κυβερνώντος κόμματος. Και επειδή τα μέτρα αυτά θα ήταν αυστηρά ζήτησε πλέον μία νέα ανανεωμένη εντολή από τον κόσμο.

Άρα η κατάσταση άρχισε να χειροτερεύει από τις αρχές του 2009. Φτάσαμε στο απροχώρητο και κηρύχθηκαν οι εκλογές του 2009. Εκλέχθηκε η νέα κυβέρνηση με σύνθημα τα «λεφτά υπάρχουν», ενώ δεν υπήρχαν τα λεφτά και όχι μόνο αυτό, καθώς, αν και έλεγαν ότι υπάρχει δημοσιονομικό πρόβλημα -και μάλιστα κάθε λίγο και λιγάκι, δια στόματος του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών, το έλλειμμα όλο και ανέβαινε- ταυτοχρόνως, για να είναι συνεπείς με τις προεκλογικές τους εξαγγελίες, προχώρησαν και σε παροχές που δεν μπορούσαν να μην χειροτερεύσουν τη δημοσιονομική κατάσταση, αν εφαρμόζονταν. Και εφαρμόστηκαν.

– Άρα λέτε ότι χάθηκε χρόνος; Γι’ αυτό αναζητήθηκε η λύση του ΔΝΤ επειδή ακριβώς τρέξαμε τελευταία στιγμή να λύσουμε το πρόβλημα; Γιατί δεν επιλέξαμε να είναι ευρωπαϊκή η απάντηση στο πρόβλημα;

Πολύτιμος χρόνος. Πρέπει να παραδεχθούμε ότι αυτή ήταν μία πρωτόγνωρη κατάσταση. Ούτε η Ε.Ε. την είχε αντιμετωπίσει μετά την καθιέρωση του ευρώ ούτε και οι ελληνικές αρχές, δηλαδή η κυβέρνηση, είχε αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος και την κρισιμότητα της κατάστασης. Άρα πιστεύω ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος.

Πρώτον γιατί οι Βρυξέλλες πήγαν by the book (σ.σ. με βάση τους κανονισμούς) και ζήτησαν από την ελληνική κυβέρνηση να παρουσιάσει ένα πρόγραμμα προσαρμογής. Το πρόγραμμα αυτό καθυστέρησε να υποβληθεί. Υποβλήθηκε και εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο του 2010. Και επίσης δεν είχε κατανοήσει τότε η κυβέρνηση ότι υπήρχε θέμα βιωσιμότητας του χρέους. Και γι’ αυτό και δεν ζητούσε τίποτα από την Ε.Ε., όπως είπε και η Μέρκελ τις προάλλες.

Τώρα για να απαντήσω πώς ενεπλάκη το Ταμείο. Είναι προφανές ότι μπροστά στην αδυναμία της Ε.Ε. να δώσει μία άμεση απάντηση στο θέμα, στην αδυναμία την δική μας να ζητήσουμε κάτι συγκεκριμένο από την Ε.Ε., περιοριστήκαμε μόνο να προετοιμάσουμε ένα πρόγραμμα, το οποίο υποβλήθηκε, εγκρίθηκε αλλά οι αγορές δεν πείστηκαν. Γιατί οι αγορές ήξεραν πολύ καλά ότι το πρόβλημα ήταν το χρέος. Δεν πας να δανείσεις μία χώρα, η οποία δεν θα μπορέσει να ξεπληρώσει το χρέος της. Γι’ αυτό και υπήρχε και ένας όρος στο ΔΝΤ ότι δεν θα δανείζουμε χώρες που το χρέος τους δεν είναι βιώσιμο. Η κυβέρνηση γνώριζε ότι η κατάσταση χειροτερεύει μέρα με την μέρα γιατί αυξάνονταν τα επιτόκια δανεισμού της Ελλάδας.

Όμως μέχρι και τον Φεβρουάριο η Ελλάδα δεν είχε αποκλειστεί από τις αγορές. Δηλαδή τα επιτόκια δεν είχαν φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που να καταστούν απαγορευτικά για τον δανεισμό της Ελλάδας. Η Ελλάδα δανείστηκε νομίζω Γενάρη, Φλεβάρη ένα ποσό. Της προσέφεραν 25 δισ. ευρώ. Πήρε τα μισά, ενώ θα μπορούσε να τα είχε πάρει όλα για να κερδίσει χρόνο στις διαπραγματεύσεις και να μην φτάσουμε στο χείλος του γκρεμού.

– Ποιο ήταν, λοιπόν, το κομβικό σημείο που μας οδηγεί στο ΔΝΤ;

Το κομβικό σημείο είναι ότι η Ε.Ε, το Eurogroup κατάλαβε με καθυστέρηση ότι δεν έφτανε το πρόγραμμα αυτό που παρουσίασε η Ελλάδα για να πειστούν οι αγορές, να διατηρήσουν τα επιτόκια σε χαμηλό επίπεδο, διότι το χρέος δεν ήταν βιώσιμο. Από εκεί και έπειτα εμείς δεν ζητούσαμε αναδιάρθρωση του χρέους και μου κάνει και εντύπωση ότι μέχρι και σήμερα ο πρώην Υπουργός Οικονομικών, ο Παπακωνσταντίνου υπερασπίζεται την μη αναδιάρθρωση του χρέους στο βιβλίο του. Γι’ αυτόν δεν υπήρχε θέμα αναδιάρθρωσης και δεν έπρεπε να γίνει αναδιάρθρωση. Βέβαια το θέμα ήταν γνωστό στην Ε.Ε., εμείς δεν θέλαμε να το δούμε, όταν γίνονταν ταυτόχρονα οι συζητήσεις με την Ε.Ε. και με το ΔΝΤ.

Γιατί είχαν γίνει ανεπίσημες συζητήσεις με το Ταμείο και την ελληνική κυβέρνηση. Από τα τέλη του 2009 είχε έρθει ήδη μία αποστολή του ΔΝΤ, όχι μετά από αίτημα της Ελλάδας για να στηρίξει το Ταμείο χρηματοδοτικά την Ελλάδα, αλλά για να προετοιμάσει το έδαφος για κάτι τέτοιο, για μια τέτοια πιθανότητα. Είχαν έρθει και είχαν εξετάσει τα δημοσιονομικά, είχαν εξετάσει τα διαρθρωτικά προβλήματα.

– Άρα είχαν έρθει έπειτα από πρόσκληση δική μας;

Προφανώς γιατί υπήρχε και μία συζήτηση τότε ότι εμείς δεν ζητήσαμε το ΔΝΤ, η Μέρκελ το ζήτησε. Αλλά βασικά πριν καν συζητήσει το ΔΝΤ στο επίπεδο της Ε.Ε., η αποστολή είχε έρθει προφανώς με αίτημα δικό μας. Γιατί κατά την άποψη μου ήταν ένα εκβιαστικό δίλημμα που έθεσε η Ελλάδα στους εταίρους, που αδρανούσαν να πάρουν κάποια μέτρα για την Ελλάδα εντάξει; Είτε θα μας δώσετε εσείς μία στήριξη είτε θα πάμε στο ΔΝΤ. Από εκεί πιάστηκε η Μέρκελ όταν τελικά καταλήξαμε σε μία συμφωνία να πει: Ωραία καταλήξαμε σε μία συμφωνία, αλλά εμείς δεν έχουμε την εμπειρία για προγράμματα προσαρμογής. Την εμπειρία την έχει το ΔΝΤ. Άρα πρέπει να μπει και το ΔΝΤ μέσα στην υπόθεση.

-Άρα και η Μέρκελ ήθελε το ΔΝΤ;

Βεβαίως το ήθελε. Αυτή το υπέβαλε. Σε τελική φάση είπε: Προϋπόθεση να συμμετάσχει και το ΔΝΤ.

-Ρωτώ γιατί πρόσφατα και σε συνέντευξη της η Μέρκελ έλεγε ότι την πίεζε πολύ ο Πρόεδρος Ομπάμα. Γιατί πιστεύετε ότι οι Αμερικανοί της ασκούσαν τότε πίεση;

Οι Αμερικανοί ήθελαν να κλείσει γρήγορα το θέμα το ελληνικό γιατί είχαν βιώσει μία πρωτόγνωρη κρίση, χρηματοπιστωτική κρίση το 2008 με αποτέλεσμα να πτωχεύσουν τράπεζες, να αναγκαστεί το Δημόσιο να στηρίξει τις τράπεζες αυτές με δημόσιο χρήμα. Και πίστευαν ότι αν μία χώρα που συμμετέχει στην ευρωζώνη υποστεί μία κρίση, μπορεί να συμπαρασύρει όλο το σύστημα, όπως η Lehman Brothers. Ήταν μία μικρή τράπεζα σε σχέση με το τραπεζικό σύστημα της χώρας αλλά συμπαρέσυρε όλο το σύστημα. Αυτό φοβούνταν οι Αμερικανοί. Γι’ αυτό πίεζαν τους Ευρωπαίους να πάρουν άμεσα μέτρα, γιατί και αυτοί είχαν καθυστερήσει να πάρουν μέτρα, το θυμάστε το 2008, και το πλήρωσαν πολύ ακριβά. Ο λογαριασμός αυξήθηκε πάρα πολύ.

Άρα πίεζαν πάρα πολύ οι Αμερικάνοι τους Ευρωπαίους να πάρουν έγκαιρα τα μέτρα που έπρεπε. Δεν ήταν αντίθετοι με την συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Αντιθέτως ήταν πάρα πολύ θετικοί. Στις συζητήσεις που είχα εγώ με τους Αμερικανούς συναδέλφους στο Ταμείο ήταν πάντα υποστηρικτικοί, αλλά εν κατακλείδι εμείς θέλαμε αρχικά την εμπλοκή του ΔΝΤ, απλώς για να πιέσουμε τους Ευρωπαίους να πάρουν κάποιες αποφάσεις σχετικά με το πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας. Το εκμεταλλεύτηκε η κυρία Μέρκελ αυτό και στην τελική φάση ζήτησε επίμονα την συμμετοχή του Ταμείου για να εγκρίνει το πρόγραμμα.

-Στην πορεία, όμως, φάνηκε ότι το πρόγραμμα του ΔΝΤ είχε λάθη, με την σκληρή λιτότητα, την εσωτερική υποτίμηση. Η γνώμη σας είναι ότι είναι ένα πρόγραμμα που μπορούσε να εφαρμοστεί ή δεν είχαμε τελικά άλλη λύση τότε;

Όπως σας είπα οι Ευρωπαίοι τότε δεν είχαν μηχανισμό αντιμετώπισης μίας κρίσης χρέους. Όπως είπε και η Μέρκελ τις προάλλες, το ευρώ είχε σχεδιαστεί ώστε η κάθε χώρα να είναι υπεύθυνη για τα δημοσιονομικά της και να μην φτάνουμε στον εκτροχιασμό. Εντάξει; Άρα έπρεπε η χώρα να πάρει τα μέτρα.

Για πρώτη φορά, όμως, η Ευρώπη, η ευρωζώνη βρέθηκε μπροστά σε μία κατάσταση πρωτόγνωρη. Δεν είχε μηχανισμό, όπως έχει το Ταμείο, για να αντιμετωπίσει μία τέτοια κρίση. Έπρεπε να φτιάξει τον μηχανισμό. Και επειδή δεν υπήρχε μηχανισμός και χρειαζόταν χρόνος για να φτιαχτεί αυτός ο μηχανισμός, αποφάσισαν να στηρίξουν με διμερή δάνεια την Ελλάδα, τα οποία δημιούργησαν πολλά πολιτικά προβλήματα σε πολλές χώρες. Έτσι; Για να περάσουν από τα κοινοβούλια, τα επιτόκια, πότε θα επιστραφούν, εγγυήσεις κλπ.

-Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν θα μπορούσε τότε να είχε βρεθεί μία λύση μέσω της ΕΚΤ;

Θα μπορούσε, μπορούσε. Θα μπορούσε κάλλιστα, παραδείγματος χάρη, να γίνει αυτό που έγινε μετά με τον κορονοϊό και η ΕΚΤ να αγοράσει ομόλογα του ελληνικού δημοσίου από την δευτερογενή αγορά, αυτό που έκανε ο Ντράγκι πολύ αργότερα. Αλλά τότε πρόεδρος της ΕΚΤ ήταν ο Τρισέ, ο οποίος ήταν ενάντια στην οποιαδήποτε έμμεση χρηματοδότηση ενός κράτους μέλους της ευρωζώνης, διότι αυτό, κατά την άποψη του, θα καταστρατηγούσε το καταστατικό της ΕΚΤ. Το καταστατικό έλεγε ότι απαγορεύεται η ΕΚΤ να αγοράσει η ίδια ομόλογα από το ελληνικό κράτος, όχι να αγοράσει από την δευτερογενή αγορά. Πράγμα το οποίο έκανε στην συνέχεια (σ.σ. η ΕΚΤ την εποχή του κορονοϊού) χωρίς να υπάρξει κανένα απολύτως πρόβλημα.

-Άρα μήπως εδώ είχαμε να κάνουμε περισσότερο με μία πολιτική απόφαση, δηλαδή να μην δείξουν οι Ευρωπαίοι ότι βοηθούν μία κακή δημοσιονομικά χώρα;

Ναι, αλλά εδώ δεν κατανόησαν ότι αν αφήσουν την Ελλάδα να πτωχεύσει θα άνοιγαν μία πληγή, μία μεγαλύτερη πληγή, γιατί η άρνηση να χρηματοδοτηθεί η Ελλάδα θα ερμηνευόταν από τις αγορές ως αδυναμία του ίδιου του ευρώ, του ευρωσυστήματος, να καλύψει ή να αντιμετωπίσει μία κρίση. Και επομένως η αξιοπιστία της ΕΚΤ ναι μεν θα μειωνόταν αν αγόραζε ομόλογα από την δευτερογενή αγορά -αλλά όπως σας είπα έγινε με τον Ντράγκι στην συνέχεια και αποτράπηκε η μεγαλύτερη κρίση όταν είχαμε τον κορονοϊό- αλλά από την άλλη μεριά, εάν δεν έδιναν χρηματοδοτική στήριξη στην Ελλάδα οι αγορές θα το ερμήνευαν αυτό ότι πλέον η Ευρώπη δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ένα σοβαρό πρόβλημα. Γι’ αυτό και η καθυστέρηση αυτή οδήγησε σταδιακά σε αύξηση των επιτοκίων, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά συμπαρέσυρε και την Ιταλία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία. Άρα θα ήταν μία αλυσιδωτή κρίση, αν θέλετε, που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε διάλυση του ευρώ.

-Τότε γιατί ο Σόιμπλε επέμενε τόσο πολύ στο Grexit; Και τελικά πώς το Ταμείο ενεπλάκη στην διάσωση της Ελλάδας αφού το χρέος δεν ήταν βιώσιμο;

Μετά σε δεύτερη φάση (σ.σ. επέμενε ο Σόιμπλε). Μπροστά σε αυτή την κατάσταση δόθηκε έμφαση κυρίως στο πώς θα καλυφθεί άμεσα το πρόβλημα με τα διμερή δάνεια και ταυτόχρονα να προσφύγει η Ελλάδα στο ΔΝΤ.

Τέθηκε το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους από το Ταμείο γιατί στο καταστατικό του ΔΝΤ υπήρχε μία διάταξη που απαγορευόταν η χρηματοδότηση κράτους – μέλους του ΔΝΤ, αν το χρέος του δεν ήταν βιώσιμο. Τι σημαίνει βιώσιμο; Ότι θα έπρεπε η διαφορά του ονομαστικού ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ με το ονομαστικό επιτόκιο να ήταν θετική, λαμβανομένου και του δημοσιονομικού ελλείμματος του πρωτογενούς πλεονάσματος που λέμε.

Από τους υπολογισμούς που έγιναν από το Ταμείο το χρέος δεν ήταν βιώσιμο. Επομένως υπήρξε ένα πρόβλημα στην πρώτη συζήτηση που έγινε 9 Μαΐου στην Ουάσινγκτον. Γιατί πώς το Ταμείο έρχεται να καταστρατηγήσει το ίδιο το καταστατικό του εγκρίνοντας ένα δάνειο για την Ελλάδα; Εκεί έγιναν διάφορες αλχημείες, προφανώς κάτω και από την πίεση των Αμερικανών και των Ευρωπαίων, να δώσουν μία διασταλτική ερμηνεία στο άρθρο αυτό.

Και είπαν: ναι ακόμη κι αν το χρέος δεν είναι βιώσιμο, εάν μία χώρα είναι μέλος μίας νομισματικής ένωσης, προκειμένου να αποφύγουμε μία γενικευμένη κρίση, να χρηματοδοτείται αυτή η χώρα. Και έτσι χρηματοδοτήθηκε η Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν πάρα πολλές αντιρρήσεις μέσα στο Διοικητικό Συμβούλιο από διάφορες χώρες, τη Βραζιλία κυρίως, και την Ινδία. Γιατί ζητούσαν να γίνει μία αναδιάρθρωση του χρέους πριν χρηματοδοτηθεί η Ελλάδα.

Ωστόσο στο ερώτημα που τέθηκε από αυτές τις χώρες στο Διοικητικό Συμβούλιο οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου είπαν: Οι ελληνικές αρχές απέρριψαν την πρόταση μας για αναδιάρθρωση του χρέους. Τότε το χρέος μας ήταν 129% του ΑΕΠ. Εάν γινόταν απομείωση περίπου της τάξης του 30%, θα είχε μειωθεί στο 80% – 85%. Άρα από το 80%, 85% είχες χώρο για να πας, γιατί σίγουρα θα αυξανόταν το χρέος τα επόμενα χρόνια λόγω της κάμψης της οικονομικής δραστηριότητας. Αυτό που λέμε ο ρυθμός μεγέθυνσης θα μειωνόταν, το ΑΕΠ θα μειωνόταν, τα επιτόκια θα αυξάνονταν άρα τι έμενε να κάνεις; Έμενε να κάνεις μία δραστική δημοσιονομική προσαρμογή, δηλαδή να μειώσεις δραστικά το έλλειμμα.

Και που ήταν το μεγάλο λάθος: Δηλαδή, εκεί που πας να λύσεις ένα πρόβλημα για να κρατήσεις τον ρυθμό μεγέθυνσης αρκετά υψηλό για να μπορέσεις να πληρώνεις τα επιτόκια σου, έρχεσαι και αντί να στηρίξεις την ανάπτυξη, την συρρικνώνεις ακόμη περισσότερο. Και για να βγει το πρόγραμμα έκαναν υποθέσεις οι οποίες ήταν τελείως εξωπραγματικές.

-Δηλαδή;

Δηλαδή το ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα από 15%, 15,5% να πάει στο 3% μέσα σε τρία χρόνια. Ήταν δυνατό; Και η ελληνική πλευρά τα δέχτηκε αυτά και οι Ευρωπαίοι, βεβαίως, έκαναν τα στραβά μάτια. Γιατί έκαναν τα στραβά μάτια; Για έναν και μόνο λόγο. Γιατί δεν ήθελαν την αναδιάρθρωση του χρέους. Και γιατί δεν ήθελαν την αναδιάρθρωση του χρέους; Διότι κρύβονταν πίσω τα συμφέροντα των τραπεζών τους, κυρίως των γαλλικών τραπεζών που είχαν αγοράσει ομόλογα του ελληνικού δημοσίου.

Αν γινόταν λοιπόν η απομείωση του δημοσίου χρέους θα έχαναν πολλά λεφτά κυρίως οι γαλλικές και οι γερμανικές τράπεζες. Επειδή το Ταμείο πίεζε για αναδιάρθρωση του χρέους, είχε προηγηθεί μία συνάντηση μεταξύ των εμπειρογνωμόνων του ΔΝΤ και εκπροσώπων των Υπουργείων Οικονομικών της Γερμανίας και της Γαλλίας. Αυτά είναι αποδεδειγμένα πια τα στοιχεία, τα έχουν γράψει αυτοί που τα διερεύνησαν και οι ιστορικοί του ΔΝΤ τα γράφουν ξεκάθαρα.

Λοιπόν είχε γίνει μία συνάντηση για να συμφωνήσει το Ταμείο με τις δύο μεγάλες αυτές χώρες, να συναινέσουν στην αναδιάρθρωση, και στο Διοικητικό Συμβούλιο όταν τέθηκε το ερώτημα, από τον Βραζιλιάνο αν θυμάμαι καλά και από τον Ινδό, είπαν οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου: Εμείς θέσαμε το θέμα και οι ελληνικές αρχές απέρριψαν την πρόταση μας. Άρα υπήρχε και πρόβλημα έλλειψης κατανόησης από την πλευρά μας. Οι άλλοι το καταλάβαιναν, οι Ευρωπαίοι αλλά ήθελαν να προστατεύσουν τις τράπεζες τους.

– Επομένως αν είχε γίνει άμεσα η αναδιάρθρωση θα είχαμε αποφύγει τα χειρότερα. Τι έφταιξε λοιπόν και δεν έγινε;

Εάν τότε είχε γίνει η αναδιάρθρωση τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα. Δεν θα χρειάζονταν 13 χρόνια δημοσιονομική προσαρμογή. Θα χρειάζονταν 5, 6 χρόνια και δεν θα σκότωνες την ανάπτυξη σου, τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ σου.

Δεν θα οδηγούσες την χώρα σε ένα τέτοιο απίστευτο ποσοστό ανεργίας, ούτε θα έχανε η Ελλάδα το 24% του πλούτου της. Και εκεί πάνω έγινε και ένας λάθος υπολογισμός από το Ταμείο – δεν ξέρω αν ήταν σκόπιμο αυτό ή όχι, πάντως παραδέχτηκε το Ταμείο ότι ήταν λάθος – που έλεγαν εάν αυξήσεις την φορολογία τι επίπτωση θα έχει αυτό στο ΑΕΠ.

Είναι ο περίφημος πολλαπλασιαστής. Και το Ταμείο έβγαλε ότι θα ήταν περιορισμένη η επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ και των εκ των υστέρων βγήκε ότι θα ήταν 1,5 φορά μεγαλύτερη η μείωση του ΑΕΠ. Αυτά είναι τεχνικά θέματα αλλά είναι ουσιαστικά.

Εν κατακλείδι ο Τρισέ ήθελε να προστατεύσει τις γαλλικές τράπεζες, οι Γερμανοί τις γερμανικές τράπεζες αλλά κυρίως ο Τρισέ, όπως είπε και η Μέρκελ. Η Μέρκελ την συζητούσε την αναδιάρθρωση του χρέους. Γιατί; Γιατί είχε καλές επαφές με τον Στρος Καν. Είχε καλή χημεία μαζί της και ο Στρος Καν μιλούσε από την αρχή για την αναδιάρθρωση του χρέους αλλά ο Σόιμπλε δεν ήθελε για να τιμωρήσει (σ.σ. την Ελλάδα) ή να προστατεύσει τις γερμανικές τράπεζες. Ο Τρισέ δεν ήθελε για να προστατεύσει τις γαλλικές τράπεζες, επικαλούμενος δήθεν το καταστατικό της ΕΚΤ να μην αγοράζει ομόλογα κλπ.

Η Ευρώπη ήταν απροετοίμαστη και δεν είχε έναν μηχανισμό στήριξης των κρατών σε περίπτωση μίας τέτοιας κρίσης γι’ αυτό αρχικά πήγε με τα διμερή δάνεια και μετά πήγε με τον μηχανισμό στήριξης, τον ESM. Όλα όμως ξεκινάνε από την αδυναμία κατανόησης από τις ελληνικές αρχές, την έλλειψη πίεσης και τα πιστεύω του τότε Υπουργού Οικονομικών. Γιατί ο Παπανδρέου δεν καταλάβαινε οικονομικά, ό,τι του έλεγε ο Υπουργός Οικονομικών έκανε. Και ο Υπουργός Οικονομικών δεν είχε καταλάβει ποιο είναι το πρόβλημα, ποιο είναι το βασικό πρόβλημα. Και ακόμα και τώρα δεν το έχει καταλάβει. Θα ήταν πολύ πιο εύκολα τα πράγματα για την Ελλάδα και για όλους αν είχε γίνει τότε η αναδιάρθρωση.

-Πώς καταλήξαμε, λοιπόν, στην αναδιάρθρωση του χρέους το 2012;

Εμένα την επομένη της έγκρισης του προγράμματος με κάλεσε ο Στρος Καν και μου είπε: Πρέπει να πεις στον Πρωθυπουργό σου να ζητήσει άμεσα την αναδιάρθρωση. Πέρα βρέχει. Ο Παπακωνσταντίνου αντίθετος μέχρι σήμερα με την όποια αναδιάρθρωση. Ο Παπανδρέου σε κάποια φάση είπε: Εμείς θέσαμε το θέμα της αναδιάρθρωσης. Αλλά πώς το έθεσε το θέμα ενώ ο Υπουργός Οικονομικών ήταν αντίθετος; Δεν γίνεται αυτό.

Εν πάση περιπτώσει εγώ τα μετέφερα αυτά. Αυτοί δεν άκουγαν μέχρι την τελευταία στιγμή και πώς φτάσαμε στην αναδιάρθρωση; Υπάρχει μία διάταξη στο καταστατικό του Ταμείου, ότι το Ταμείο δεν μπορεί να εκταμιεύσει μία δόση εάν δεν είναι εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση του προγράμματος για τους επόμενους 12 μήνες. Το Ταμείο, ο Στρος Καν ήξερε ότι κατά τον Οκτώβριο θα σκάσει η βόμβα, δηλαδή θα έρθουν σε μία αξιολόγηση οι εμπειρογνώμονες του Ταμείου για να εκταμιευθεί η δόση να πούνε δεν είναι εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση του προγράμματος.

Και μου λέει: Όσο πιο γρήγορα ζητήσετε την αναδιάρθρωση του χρέους τόσο το καλύτερο. Οι Ευρωπαίοι το καθυστέρησαν για να βγάλουν από πάνω τους τα ομόλογα οι γαλλικές και οι γερμανικές τράπεζες και φτάσαμε πλέον στο αδιέξοδο. Κερδίσαμε τον Οκτώβριο και φτάσαμε στον Δεκέμβριο οπότε το Ταμείο ειδοποιεί την Ε.Ε. ότι εγώ δεν θα εγκρίνω την επόμενη δόση αν δεν αρχίσουν οι συζητήσεις για την αναδιάρθρωση του χρέους.

Και έτσι φτάσαμε στην αναδιάρθρωση αλλά και πάλι καθυστέρησαν πάρα πολύ. Διότι όταν έγινε αυτό χάσαμε ενάμιση χρόνο. Άρα χειροτέρευαν τα πράγματα για την Ελλάδα. Μειώθηκε ο ρυθμός ανάπτυξης, μεγέθυνσης της οικονομίας, τα επιτόκια δανεισμού μας από την Ε.Ε. ήταν υψηλότερα από ότι ήταν αυτά του ΔΝΤ με την πολιτική στάση του Σόιμπλε. Τρίτον μας έβαλαν αυστηρούς δημοσιονομικούς όρους που σκότωσαν την οικονομία.

-Άρα γι’ αυτό δεν μπορέσαμε να ανακάμψουμε πάρα την αναδιάρθρωση;

Γιατί έγινε πολύ καθυστερημένα η αναδιάρθρωση του χρέους και συνέχισε το χρέος να αυξάνεται για πάρα πολλά χρόνια και μετά την αναδιάρθρωση του χρέους. Έφτασε στο 200% θυμάστε;

-Έτσι όπως σας ακούω να τα περιγράφετε βλέπω ότι οι Ευρωπαίοι επέμεναν σε μία αυστηρή λιτότητα, δημοσιονομική προσαρμογή που τελικά δεν βοηθούσε την οικονομία. Επανέρχομαι, λοιπόν, ήταν περισσότερο μία πολιτική και όχι μία οικονομική επιλογή;

Ο Σόιμπλε και οι σκληροπυρηνικοί της Ευρώπης ήθελαν, για να δικαιολογήσουν την χρηματοδότηση της Ελλάδας, να δείξουν στην κοινή γνώμη τους σκληρά μέτρα για να παραδειγματιστούν, υποτίθεται, και οι άλλες χώρες να μην κάνουν τα ίδια λάθη με την Ελλάδα, η Ιταλία κυρίως, η Πορτογαλία κλπ. Ένα από τα επιχειρήματα είναι ότι η αναδιάρθρωση του χρέους θα είχε αρνητικές συνέπειες για την ευρωζώνη. Δεν θα είχε καμία αρνητική συνέπεια για την ευρωζώνη διότι οι αγορές προεξοφλούσαν ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο και επομένως αν έκανες την αναδιάρθρωση έγκαιρα και έριχνες το βάρος ότι αυτός ήταν ο όρος του ΔΝΤ για να χρηματοδοτήσει την Ελλάδα, θα είχες την εγγύηση του ΔΝΤ ότι εφάρμοσες έναν από τους κανόνες του. Όλα αυτά που έγιναν, όμως, ήταν προσχηματικά για να προστατεύσουν τις γερμανικές τράπεζες και τις γαλλικές, που πούλησαν αρκετά ομόλογα τον ενάμιση αυτό χρόνο για να περιορίσουν τις ζημιές τους, μέχρι να πάμε στην αναδιάρθρωση χρέους.

-Πρόσφατα ο κύριος Χριστοδουλάκης σε συνέντευξη του στον Μάνο Νιφλή στο One Channel υποστήριξε ότι υπήρχε και άλλος δρόμος εκτός από το Μνημόνιο. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη;

Απόλυτα. Δύο τρόποι υπήρχαν. Η πρώτη λύση είναι αυτή που πρότεινα στον Παπακωνσταντίνου, την οποία απέρριψε, την πρόταση του Σάλλα να μειωθεί το έλλειμμα στο χρέος μέσα από την αγορά ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου από δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Βεβαίως την απέρριψε. Θα ήταν ένα πολύ καλό μέτρο για να μειωθεί το χρέος περίπου στο 90%.

-Ο λόγος που την απέρριψε;

Λες και ήθελαν οπωσδήποτε να εκδικηθούν την προηγούμενη κυβέρνηση με το να εκδικηθούν ταυτόχρονα και την Ελλάδα. Αυτή είναι η άποψη μου. Δεν είχαν γνώση της κατάστασης και γι’ αυτό και απέρριψαν αυτή την πρόταση. Η δεύτερη πρόταση είναι αυτή που έκανε ο Στρος Καν. Ότι έπρεπε να γίνει το συντομότερο η αναδιάρθρωση του χρέους. Και αυτή την απέρριψαν. Τώρα τα όσα λένε είναι παραμύθια.

– Επίσης ο κύριος Χριστοδουλάκης υποστήριξε ότι το 2008-2009 ήταν μία κρίση εξωτερικού ελλείμματος που έγινε κρίση χρέους. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;

Η κρίση δεν δημιουργήθηκε από την μία μέρα στην άλλη. Η κρίση άρχισε να δημιουργείται από την εποχή που μπήκαμε στην ευρωζώνη. Γιατί; Διότι από τη στιγμή που έχασες την δυνατότητα υποτίμησης του νομίσματος σου, για να κρατήσεις την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων σου σε ένα ανεκτό επίπεδο, έχασες ένα βασικό εργαλείο οικονομικής πολιτικής για να διορθώνεις ανισορροπίες και κυρίως να διορθώνεις το έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Ταυτόχρονα βλέπουμε ότι μετά την ευρωζώνη η παραγωγικότητα μας δεν αυξανόταν με τον ίδιο ρυθμό που αυξανόταν στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, στον μέσο όρο της ευρωζώνης. Άρα έχανες διπλά και από την χαμηλή παραγωγικότητα που επηρέαζε την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων και από το γεγονός ότι δεν μπορούσες να προσαρμόσεις την ισοτιμία. Και έτσι σιγά σιγά άρχισαν να αυξάνονται, όπως θυμάστε, τα ελλείμματα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών. Αυτά τα ελλείμματα έπρεπε να καλυφθούν με δανεισμό και έτσι συσσωρεύθηκε μεγάλος εξωτερικός δανεισμός και μεγάλο εξωτερικό χρέος. Δεν ήταν μόνο το εσωτερικό χρέος, τα ομόλογα, αλλά ήταν και το εξωτερικό χρέος για να καλύψεις τις χρηματοδοτικές ανάγκες σε συνάλλαγμα από το εξωτερικό.

Επομένως είχαμε δύο προβλήματα ταυτόχρονα. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών είχε αυξηθεί σας θυμίζω γύρω στο 7%, 8% και είχε πάει και στο 14% του ΑΕΠ, πρωτόγνωρο. Θυμάμαι όταν εγώ ήμουν Υπουργός Οικονομικών και το έλλειμμα έφτανε περίπου στο 6%, 7% κάναμε υποτίμηση. Το έλλειμμα είχε φτάσει 14%, αυτό εννοεί ο Χριστοδουλάκης. Αυτό το έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αργότερα συνδυάστηκε και με τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Αυτά αναφέρονται όλα στις εκθέσεις του Ταμείου όταν ήρθε να κάνει την πρώτη εξέταση της ελληνικής οικονομίας.

Η επιμόλυνση από μία έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη στις άλλες χώρες θα ήταν πολύ σημαντική. Δεν θα το άντεχε αυτό η ευρωζώνη και αυτό ήταν το διαπραγματευτικό όπλο που είχαμε εμείς. Και δεν το ήθελαν ούτε οι Αμερικάνοι. Δεν το ήθελαν ούτε οι Ευρωπαίοι. Όταν φτιάξανε, λοιπόν, μετά τον μηχανισμό οι Ευρωπαίοι ήταν εξασφαλισμένοι. Δεν φοβόντουσαν. Αλλά τότε δεν μπορούσαν να μας διώξουν γιατί το κόστος για την ίδια την ευρωζώνη θα ήταν πολύ μεγαλύτερο.

Και το ελληνικό πρόγραμμα δεν απέτρεψε και την μερική επιμόλυνση και των άλλων χωρών, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας. Με εξαίρεση την Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία εφάρμοσαν αντίστοιχα προγράμματα αλλά όχι τόσο δραματικά προγράμματα με δραματικές επιπτώσεις εννοώ, όπως η Ελλάδα.

Εάν δούμε σήμερα την κατάσταση και που βρισκόμαστε – με εξαίρεση την τάξη που μπήκε λίγο στα δημοσιονομικά, διότι ανέκαμψε οικονομία μετά από 15 χρόνια – ακόμα και σήμερα βρισκόμαστε σε χαμηλότερο επίπεδο όσον αφορά το ΑΕΠ μας από ό,τι ήμασταν το 2007. Ο μέσος μισθός είναι σε χαμηλότερο επίπεδο επίσης από το 2007. Είμαστε η φτωχότερη χώρα στην Ε.Ε. μετά την Βουλγαρία με όρους κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Η καταστροφή που υπέστη η Ελλάδα ήταν πρωτόγνωρη λόγω της αυστηρής εσωτερικής υποτίμησης. Οι επενδύσεις μας είναι 10 μονάδες κάτω ως ποσοστό του ΑΕΠ. Η αποταμίευση μας είναι η χαμηλότερη στην Ε.Ε. Αυτά θα πάρουν ακόμα χρόνο από ό,τι εκτιμά το Ταμείο για να φτάσουμε στο επίπεδο που ήμασταν το 2007. Και όλα αυτά επηρέασαν βεβαίως τις χρηματοδοτική μας ικανότητα να στηρίξουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις. Κόψαμε κονδύλια από την Παιδεία, βασικά υποβαθμίστηκε η Παιδεία. Το κοινωνικό κράτος συρρικνώθηκε.

Δηλαδή ήταν μία μεγάλη καταστροφή. Αν το δούμε σήμερα τι συνέβη, ακόμα και 15 χρόνια μετά δεν έχουμε ορθοποδήσει με εξαίρεση όπως σας είπα το δημοσιονομικό. Είναι μία μεγάλη καταστροφή. Είναι σαν να έχεις κάνει έναν πόλεμο χωρίς να πας σε πόλεμο.

-Βλέπω όμως ότι και το 2015 οι Ευρωπαίοι ακόμη επέμεναν στην σκληρή δημοσιονομική προσαρμογή, στο «μαξιλάρι» των 37 δισ. Γιατί; Ήταν οικονομικοί ή πολιτικοί οι λόγοι;

Ήταν και τα δύο. Η καλόπιστη απάντηση είναι ότι οι Ευρωπαίοι είχαν ένα Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και έπρεπε να τηρηθεί αυτό από όλες τις χώρες. Γιατί αν οι διάφορες χώρες άρχιζαν να κάνουν το δικό τους η καθεμία δεν θα υπήρχαν κανόνες λειτουργίας της ευρωζώνης. Αυτή είναι η καλόπιστη απάντηση.

Αλλά στη συνέχεια είδαμε ότι αυτή η καλόπιστη απάντηση δεν ευσταθεί. Γιατί; Όταν η Ευρώπη αντιμετώπισε την κρίση του κορονοϊού είδαμε ότι όλοι αυτοί οι κανόνες καταστρατηγήθηκαν για να σωθεί η οικονομία. Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης ανεστάλη. Η ΕΚΤ άρχισε να αγοράζει ομόλογα από την δευτερογενή αγορά, να αυξάνει την χρηματοδότηση στις κεντρικές τράπεζες κλπ.

Τότε, το 2015 εννοώ, όταν ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία νομίζω ήταν απροετοίμαστος, τελείως απροετοίμαστος να αντιμετωπίσει, αν θέλετε την κατάσταση. Με την έννοια ποια; Ότι είχε ένα προεκλογικό πρόγραμμα που ήταν τελείως ανέφικτο δηλαδή ότι θα καταργήσει τα μνημόνια από την μια μέρα στην άλλη. Δεν είχαν κατανοήσει ότι πρώτον η Ε.Ε. είχε μηχανισμό στήριξης. Άρα το να έβγαινε το 2015 η Ελλάδα από την ευρωζώνη δεν θα τους κόστιζε τίποτα, όπως το 2010, γιατί δεν υπήρχε μηχανισμός και θα κατέρρεε όλο το σύστημα.

Δεύτερον δεν είχαν κατανοήσει και αυτό ήταν το τραγικό ότι εάν πας σε μία διαπραγμάτευση με μαξιμαλιστικές απαιτήσεις οι άλλοι θα αντιδράσουν με μαξιμαλιστικά μέτρα. Δηλαδή είχαν ένα όπλο τότε ότι θα σε πετάξουν έξω από την ευρωζώνη, θα σε αναγκάσουν να φύγεις από την ευρωζώνη. Πώς; Αυτό που έκαναν, σταματώντας την χρηματοδότηση από την ΕΚΤ και γι’ αυτό φτάσαμε και στα capital controls. Δηλαδή οι μαγκιές πλέον δεν περνούσαν. Ο ίδιος ο Τσίπρας δεν καταλάβαινε οικονομικά αλλά είχε ένα αισθητήριο.

Θυμάμαι, εγώ τον άκουγα, δεν τον ήξερα…Με πήρε μία μέρα τηλέφωνο, ήμουν στον Αντώνη Λιβάνη, και μιλούσαμε για πολιτικά. Λέει: «Ο κύριος Ρουμελιώτης»; Λέω «ναι». Θα ήθελα να σας ρωτήσω κάτι, μου λέει. Λέω «ευχαρίστως». Μου λέει, τι θα λέγατε αν δεν πληρώναμε μία δόση στο ΔΝΤ; Και του λέω: Κοιτάξτε κύριε Πρόεδρε αυτό θα σημαίνει αναστολή πληρωμών και σημαίνει πτώχευση. Γιατί θα αναγκαστεί το ΔΝΤ, η γενική διευθύντρια τότε η κυρία Λαγκάρντ να συγκαλέσει έκτακτο Διοικητικό Συμβούλιο το αργότερο μέσα σε μία εβδομάδα και να κηρύξει την Ελλάδα σε πτώχευση διότι δεν μπορεί να αποπληρώσει το δάνειο από το ΔΝΤ.

Ναι, μου λέει, γιατί ο Υπουργός Οικονομικών έχει την αντίθετη άποψη. Καλά, λέει, θα σας ξαναπάρω. Το κατάλαβε αυτό. Προφανώς θα πήρε τον κύριο Βαρουφάκη. Θα του είπε άλλα πράγματα ο κύριος Βαρουφάκης. Με ξαναπαίρνει. Μου λέει: Θα ήθελα μία χάρη. Λέω «πείτε μου». «Θα μπορούσατε να συνοδεύσετε τον κύριο Βαρουφάκη στην Ουάσινγκτον για να συναντήσει την κυρία Λαγκάρντ;» Λέω: Ο ίδιος τι λέει; Λέει: Εντάξει, συμφώνησε.

Πήγα για να βοηθήσω και εγώ την Ελλάδα. Ο Βαρουφάκης ανένδοτος, ήθελε να μην πληρώσει την δόση. Φτάνουμε στην Ουάσινγκτον. Ο Τσίπρας να παίρνει συνεχώς τηλέφωνο γιατί προφανώς τον φοβόταν, τον Βαρουφάκη μήπως επιμείνει στην άποψη του. Και μπαίνουμε. Ήταν απόγευμα εκεί, ώρα Ουάσινγκτον. Μας δέχεται η Λαγκάρντ με τον Πολ Τόμσεν. Ήμουν εγώ με τον Βαρουφάκη και αρχίζει ο Βαρουφάκης να λέει ότι δεν θα πληρώσουμε αυτή την δόση. Και του απαντάει η Λαγκάρντ ακριβώς αυτό που είπα εγώ στον Τσίπρα. Λέει: «Με όλη την καλή θέληση εγώ είμαι δεσμευμένη, πρέπει το αργότερο μέσα σε μία εβδομάδα να ενημερώσω το ΔΝΤ και αυτό σημαίνει πτώχευση της Ελλάδος. Και για να είμαι ειλικρινής δεν θα το κάνω μέσα σε μία εβδομάδα θα το κάνω σε τρεις μέρες». Πετάγομαι εγώ, την ήξερα κιόλας, λέω «κάντε το σε μία εβδομάδα όπως λέει το καταστατικό, τι θέλετε να το κάνετε σε τρεις μέρες;».
Τέλος πάντων έληξε η συζήτηση εκεί. Πήρε το μήνυμα ο Βαρουφάκης και τελικά τα πληρώσαμε για να μην πτωχεύσουμε. Αυτά όλα δείχνουν την απροετοιμασία που υπήρχε.

Δεν παίζεις με τους διεθνείς οργανισμούς. Έχουν κάνει λάθη, τραγικά λάθη και έχουν οδηγήσει την Ελλάδα σε λάθος προγράμματα με λάθος μνημόνια. Έχουν ευθύνη και αυτοί, πολύ μεγάλη ευθύνη. Αλλά εσύ δεν παίζεις με άλλους κανόνες το παιχνίδι. Δεν μπορείς να τους παίξεις.

Άρα ήταν και αυτοί απροετοίμαστοι γι’ αυτό αναγκάστηκαν να κάνουν τα capital controls με την απειλή της ΕΚΤ ότι σταματάμε την χρηματοδότηση και μετά έγιναν βασιλικότεροι του βασιλέως. Δηλαδή είδα την ανακοίνωση Τσίπρα που λέει ότι εμείς σας αφήσαμε ένα «μαξιλάρι» 37 δισ. ευρώ. Βασιλικότεροι του βασιλέως και απαντάω στο ερώτημα σας (σ.σ. Ζήτησαν οι ευρωπαίοι το «μαξιλάρι»). Γιατί οι Ευρωπαίοι ήθελαν να εξασφαλίσουν ότι θα πάρουν τα χρήματα τους πίσω.