Πολυετείς μελέτες σε ομάδες άγριων ζώων αποδεικνύουν και επιστημονικά ότι τελικώς τα ζώα γνωρίζουν πολύ καλά τι είναι σωστό ή λάθος, δίκαιο ή άδικο. Πρόσφατα ευρήματα μάλιστα αποκαλύπτουν ότι από μικροσκοπικά τρωκτικά ως και μεγαθήρια της ζούγκλας και γιγαντιαία θηλαστικά των ωκεανών, όλα φέρουν μια «πυξίδα» ηθικής που τα καθοδηγεί στις μεταξύ τους σχέσεις.
Τα στοιχεία αυτά συγκέντρωσε στο βιβλίο του «Άγρια Δικαιοσύνη» («Wild Justice») ο επίτιμος καθηγητής Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Κολοράντο Μαρκ Μπέκοφ .
Πρόκειται για μια μελέτη που πραγματοποίησε ο ίδιος ο καθηγητής Μπέκοφ και επικεντρώνεται στη διαδικασία αλλά και στους κανόνες παιχνιδιού που τείνουν να ακολουθούν τα κογιότ. Ενα από τα πιο σοβαρά «παραπτώματα» στα οποία συνήθως υποπίπτουν τα νεαρότερα μέλη της αγέλης, εξηγεί ο ερευνητής, είναι οι δυνατές δαγκωνιές. Όταν συμβεί αυτό, αρχικώς τα νεαρά κογιότ μπαίνουν σε «καραντίνα» από τα υπόλοιπα μέλη και αν στην πορεία δεν συμμορφωθούν αποβάλλονται από την ομάδα.
Το 2006 η έρευνα της δρος Ντέιλ Λάνγκφορντ από το Πανεπιστήμιο Μακ Γκιλ στον Καναδά απέδειξε ότι τα ποντίκια εμφανίζουν μεταξύ τους συναισθηματική ταύτιση. Το, κατά τα άλλα, σκληρό πείραμα πραγματοποιήθηκε σε δύο ομάδες τρωκτικών: όταν τα μέλη της πρώτης κατανάλωναν την τροφή που τους προσέφεραν οι ερευνητές, τότε αυτομάτως τα μέλη της δεύτερης δέχονταν ηλεκτροσόκ.
Ύστερα από λίγο τα ποντίκια της πρώτης ομάδας, βλέποντας ότι πατώντας το ειδικό έμβολο τροφής προκαλούσαν πόνο στα υπόλοιπα, σταμάτησαν να τρώνε. Και παρά το γεγονός ότι οι ερευνητές συνέχισαν να τους χορηγούν τροφή, εκείνα αρνούνταν να την πλησιάσουν.
Στην περίπτωση των νυχτερίδων βαμπίρ παρατηρήθηκε έντονα το φαινόμενο της αμοιβαιότητας εντός του σμήνους. Συγκεκριμένα, ο δρΤόμας Κουντζκαι οι συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης μελέτησαν τους μικρούς «βρικόλακες» και διεπίστωσαν ότι κατά την αναζήτηση της τροφής κάποιες νυχτερίδες δεν έβρισκαν τροφή με αποτέλεσμα να μην καταφέρνουν να πιουν αίμα.
Είδαν λοιπόν ότι κάποιες από τις υπόλοιπες νυχτερίδες βαμπίρ του σμήνους προθυμοποιούνταν να μοιραστούν την τροφή τους με τα πεινασμένα μέλη, και μάλιστα αυτό συνέβαινε κυρίως με νυχτερίδες που είχαν επίσης προβεί σε παρόμοια πράξη παλαιότερα. Έτειναν δηλαδή να βοηθούν νυχτερίδες που είχαν κάποτε δείξει γενναιοδωρία ακόμη και αν αυτό είχε συμβεί αρκετό καιρό πριν.
Το σίγουρο είναι πάντως ότι, όπως όλα δείχνουν, τα ζώα έχουν να μας διδάξουν πολύτιμες αξίες. Αξίες συνεργασίας, συμπόνιας και πρωτοφανούς τρυφερότητας που πολλές φορές εμείς οι άνθρωποι μέσα στους ταχύτατους ρυθμούς της καθημερινότητας είτε άθελά μας ξεχνάμε είτε ηθελημένα επιλέγουμε να αγνοήσουμε.